هنر تسکین دادن خشم

درباره کتاب:

 

«علیه خودتان بجنگید. کسی که نمی تواند بر خشم غلبه کند در برابر او در نیمه ی راهِ شکست است. اگر خشم در اعماق روح به غلیان درمی آید، اگر سرانجام باز سربرمی آورد، نخستین نشانه هایش را سرکوب کنید. تا جایی که ممکن است محبوس نگاه اش دارید و باشد که از تمام چشم ها بگریزد. این کار به قیمت تلاش هایی دردناک برایمان تمام خواهد شد، زیرا این شور می خواهد منفجر شود، از چشمانی خون گرفته فوران کند، تمام چهره ی انسان را منقلب گرداند. حال آن که به محض ظاهر شدنش در بیرون بر ما سلطه می یابد. تا اعماق روحمان عقب اش رانیم، باید که او تحت تسلط باشد، و نه ارباب.»

 

 

 سنکا در رساله اش در باب خشم که به سال 41 پس از میلاد مسیح نگاشته به عنوان یک رواقی راستین فرآیند این شور ویرانگر را تعلیم می دهد. فیلسوف مخصوصاًً علیه اثرات آن در حوزه ی سیاست هشدار می دهد و استبداد را متهم می کند، استبدادی که حکومت ها نباید بر خود روا دارند.