بسیاری از افراد دوست دارند که از بحث های اقتصادی که در رسانه ها درمی گیرد سردرآورند. دوست دارند معنای آمار و ارقام اقتصاد کلان را بفهمند و دلالت آن را در زندگی روزمره شان متوجه شوند. تاکنون کتابی که به شکل رضایت بخشی به این افراد در جهت تحقق این هدف یاری رساند وجود نداشت. کتاب های اقتصادی یا بسیار پیچیده و فنی هستند و یا کتاب هایی مقدماتی اند اما معطوف به اقتصاد کشورهای غربی، خصوصاً آمریکا نوشته شده اند و خواننده حتی اگر حوصله کند که فرمول ها و نمودارهای آن را بفهمد ربط آن مطالب را به وضعیت اقتصاد ایران و مباحث روز در نمی یابد.

از سوی دیگر سال هاست که مباحث اقتصاد ایران را از نزدیک دنبال می کنم و طی ۸ سال گذشته بیش از ۳۰۰ سرمقاله و مطلب در روزنامه های اقتصادی و رسانه های عمومی در مورد سیاست های اقتصادی منتشر کرده ام. وبلاگ اقتصادی «دوستدار سقراط» نیز از ۱۰ سال پیش تاکنون در همین جهت فعال بوده است. در این مدت پیوسته با این واقعیت روبرو بوده ام که اگر مبانی اقتصاد به درستی برای افراد تشریح نشود امکان تشخیص صحیح سیاست های اقتصادی غلط از درست را نخواهند داشت و افراد به سادگی فریب سخنان زیبا و یا وعده های فریبنده و مردم پسند را می خورند. تجربه نوشتن در روزنامه ها و رسانه های عمومی به من آموخت تا چگونه با مخاطبان غیراقتصادخوانده باید ارتباط برقرار کرد و چگونه مباحث تخصصی و پیچیده را به زبان ساده بیان نمود.

کمبود یادشده و توانی که در خود سراغ داشتم مرا بر آن داشت تا کتابی تحت عنوان اقتصاد برای همه تدوین کنم. جلد اول آن که به اقتصاد کلان اختصاص یافته اخیراً توسط انتشارات ترمه منتشر شده است. نسخه پیش نویس کتاب را به اساتید معروف اقتصاد کشور عرضه کردم و تأیید آن ها را دریافت کردم. وسواس من موجب شد تا آن را به دکتر صالحی اصفهانی استاد دانشگاه ایلی نوی آمریکا نشان دهم و همین امر زمینه ساز نزدیک به ۵۰ ساعت مباحثات تلفنی و گاه حضوری شد. 

ایشان با دقت نظر مثال زدنی و دانش قابل تحسینی که داشتند در بهبود، اصلاح و تکمیل کتاب بسیار یاری کردند و نهایتاً نیز مقدمه ای عمیق و خواندنی بر کتاب نوشتند. دکتر هادی صالحی اصفهانی در بخشی از مقدمه نگاشته اند: 

«امروزه علم اقتصاد موفق ترین علم در میان علوم اجتماعی ارزیابی می شود چراکه با اتکا به ابزار ریاضی توانسته روش هایی اصولی برای مطالعه، تبیین و پیشبینی پدیده های اجتماعی ارائه کند. اما پیشرفت آن، همزبانی میان دانش آموختگان رشته اقتصاد و توده مردم را بیش از پیش کاهش داده است. قریب به یک دهه است که اقتصاددانان در آمریکا و اروپا متوجه این نقطه ضعف شده اند و قدم هایی در جهت رفع این خلأ برداشته اند، ولی این فاصله کماکان بسیار عظیم است و نیاز است تا گام های خیلی بیشتری در این راستا برداشته شود.

متأسفانه در ایران نیز همین مشکل با پیچیدگی بیشتری مطرح است چون در تمام سطوح، آموزش علم اقتصاد بسیار محدودتر و نارساتر است و از این جهت خلأهای بزرگ تری حس می شود. من نخستین بار چند سال پیش پیش نویس کتاب حاضر را دیدم و ارائه نسخه نهایی آن را به عموم گام بسیار مثبتی ارزیابی کردم و متوجه شدم که قلم ساده و روان آقای دکتر سرزعیم دربیان مؤثر و همه فهم مباحث پیچیده اقتصاد توانمند است. لذا ایشان را به تکمیل و ادامه کار تشویق کردم و خودم نیز به سهم خود در بهبود آن مشارکت ورزیدم.

به عنوان یک ناظر بیرونی مشکلی که در عرصه اندیشه اقتصادی در ایران مشاهده می¬کنم درک محدود مباحث اقتصادی در میان شهروندان و سیاست گذاران است که نتیجه آن افراط و تفریط و ناکارایی رویکردهای اتخاذشده به سیاست اقتصادی است. این جانب با توجه به استعداد و علاقه¬ای که در آقای سرزعیم مشاهده کردم به تفصیل با ایشان درباره موارد شکست بازار و ملزومات مقابله با آن ها سخن گفتم که ماحصل این گفتگوها به اشکال مختلف در جای¬جای کتاب منعکس گردیده است.»

ان شاءلله با حسن استقبال مخاطبین جلد دوم آن نیز که به اقتصاد خرد می پردازد منتشر خواهد شد. فهرست مطالب کتاب نیز به شرح زیر است:

مقدمه نویسنده

مقدمه دکتر هادی صالحی اصفهانی

۱- سیاست‏های معطوف به رشد اقتصادی

۲- سیاست پولی ناظر بر نرخ بهره

۳- سیاست‏ پولی ناظر به مهار تورم

۴- سیاست ارزی

۵- سیاست‏های ناظر بر کاهش مداخلات دولت

۶- سیاست‏های ناظر بر ایجاد رقابت و انحصار زدایی

۷- سیاست مالی

۸- سیاست‏های تجاری

۹- سیاست‏های معطوف به اشتغال

۱۰- سیاست‏های معطوف به تحقق عدالت اجتماعی

جمع بندی و نتیجه گیری

* معرفی کتاب از الف کتاب

نزارقبانی شاعر بزرگ عرب در مجموع به عنوان شاعر عشق و زن شناخته شده است، اما بسیاری از اشعار این سخنسرای بزرگ رو در رویی با ستمی است که بر مردم ستم‌دیده

فلسطین از طرف کشور غاصب اسرائیل می رود. در این مجموعه هر دو دسته از این اشعار گزینش شده اند.

. او نخستین مجموعه شعری خود را با نام «آن زن سبزه به من گفت» در 1944 در تیراژ 300 نسخه چاپ کرد. در این مجموعه این شاعربیست و یک ساله سوری به صورت غیر منتظره‌ای به جنگ با سنت و تابوهای عرب درباره زن برخاسته بود. او چون عموی خود ابوخلیل قبانی (1836-1902) شاعر و نمایشنامه‌نویس و کارگردان جنجالی که از ترس کینه و حملات سنت‌پرستان مجبور به ترک سوریه شده بود،با چاپ این کتاب جنجالی به پا کرد. در ماه مارس 1946 مجله مصری الرساله، یادداشتی به قلم شیخ علی طنطاوی درباره این کتاب نوشت:

«اخیراً در دمشق کتاب کوچکی چاپ شده است که جلد قشنگ و ظریفی دارد و کاغذی زرورق دور آن پیچیده‌اند، از آن کاغذهایی که در مجالس عروسی دور جعبه‌های شکلات می‌پیچند. نوار قرمزی نیز دور آن بسته‌اند نظیر نوارهایی که فرانسویان در اوایل اشغال دمشق مقرر کرده بودندکه زنان بدکاره بر کمر خود ببندند تا شناخته شوند. در این کتاب سخنانی به نام شعر چاپ شده است…» حمله اصلی بر این کتاب نه به‌خاطر نوآوری در فورم شعری بلکه بی‌پروایی شاعر در شکستن تابوهای سنتی در باره زن بود. این مجموعه با وجود تمامی هجوم‌ها و دشمنی‌ها به سرعت به میان مردم به ویژه جوانان رفت و نام نزار را به عنوان شاعری جنجالی و شجاع سر زبان‌ها انداخت.

ما مردمی پوست‌کلفت هستیم

با روحی تهی

روزهایمان به شعبده‌بازی می‌گذرد

شب‌ها را با بازی شطرنج و خواب سر می‌کنیم

در آغاز کتاب عشق با صدای بلند می خوانیم

در ماه مه ۱۹۹۸ ادبیات عرب با یکی از بزرگ‌ترین چهره‌های شعرش وداع کرد. نزار قبانی شاعر عاشقانه سرای سوری در هتلی در لندن دنیا را برای همیشه ترک کرد.قبانی بدون شک شاعری است که در دنیای عرب چه او را بپذیری چه نه، نمی‌توانی به سادگی از کنار نام و آثارش رد شوی. شعر عرب در صد سال اخیر چهره‌های برجسته‌ای ارائه کرده است که نزار یکی از جنجالی‌ترین و شاخص‌ترین آنهاست.اشاره‌ای کوتاه به تحول جریان شعر مدرن عرب شاید در شناخت بیشتر نزار ضروری باشد.تا سال‌های آغازین قرن بیستم جهان، شعر عرب را در محدوده چند شاعر برجسته کلاسیک می‌شناخت. شاعرانی چون نبیغ الظبیانی، ابن‌زیدون، ابو نواس، ابوتمام، متنبی، ابن المعتز، ابوالعلا معری.در آغاز قرن بیستم شاعران جوانی از سوریه، لبنان و فلسطین به ایالات متحده و امریکای جنوبی مهاجرت کردند که معروف به شاعران «مهجر» (مهاجر)شدند. مواجهه با ارزش‌های متفاوت و شوک فرهنگی سبب شد این شاعران برای حفظ هویت به شعر کلاسیک عرب پناه ببرند. اما این بازگشت نقادانه بود و سبب تغییراتی در شکل و وزن شعر شد. شاعرانی چون ابونواس و معری می‌توانستند الگویی مناسب برای شاعران مهاجر باشند چرا که در دوره خود معتقد به رهایی از دشوارگویی و نزدیک کردن شعر به زبان مردم بودند.دو گروه مشخص در این دوره پا به عرصه گداشتند: الرابطه القلمیه (گروه قلم) که در ۱۹۲۰ در نیویورک تشکیل شد و جبران خلیل جبران و ریحانی در راس آن بودند و گروه دیگری به نام العصبه الاندلسیه (گروه اندلس)در سن پائولو.جبران خلیل جبران و ریحانی فورم جدید شعری با عنوان شعرالمنثور و قصید ¸النثر که درواقع تقلیدی بود از شعر آزاد free verse والت ویتمن معرفی کردند. در این نوع شعر قید مصارع مساوی بیت و همچنین قافیه از شعر برداشته شد اما وزن شعر همچنان از اوزان پیشین شعر عرب پیروی کرد.جبران خلیل در قالب شعر منثور به مبارزه با ریا کاری و فساد سیاسی و اجتماعی دوران خود پرداخت.شعر پس از این گروه را معمولاً به چهار دوره مشخص تقسیم می‌کنند:

گروه تفعیله (مکتب عراق) ۱۹۴۷-۱۹۵۷

این مکتب را می‌توان پایه گذار شعر مدرن عرب دانست. نازک الملائکه و بدر شاکرالسیاب دو چهره برجسته این گروه هستند. نازک‌الملائکه اعتقاد داشت که شعر عرب باید هم از نظر فورم و هم محتوی جوابگوی تحولات جهانی و دگرگونی‌های سیاسی و اجتماعی که دنیای عرب در حال تجربه آن است باشد. فورم شعر این گروه به شعر منثور مهاجرین نزدیک شد با این تفاوت که این گروه رعایت وزن و تقطیع محافظه‌کارانه شعر منثور را کنار نهاد و آزادی بیشتری به شعر داد. شعر مدرن عرب با این گروه به دنیا آمد.

جنبش مجله شعر (مکتب سوریه) ۱۹۵۷-۱۹۶۷

زمانی که یوسف الخال، شاعر جوان ساکن امریکا در سال ۱۹۵۵به لبنان آمد متوجه شد که در لبنان مجله‌ای که بتواند سخنگوی شعر مدرن عرب باشد وجود ندارد. بلافاصله شاعران جوان را دور خود گرد آورد و مجله شعر را بنیان گذاشت. این مجله که صرفاً به شعر مدرن می‌پرداخت بلافاصله محبوبیت زیادی بین جوانان علاقمند یافت. به‌تدریج چهره‌های سرشناس دیگری چون آدونیس، انسی الحاج، فواد رفیق، محمد الماغوط، توفیق صائغ وبسیاری دیگر به آن پیوستند.تحولات اجتماعی، سیاسی در جوامع عربی و رشد رادیکالیسم چپ در آن  بیشتر شاعران را پیرامون شعار‌های انسان‌دوستانه و عدالت‌خواهانه گرد آورده بود. بخشی از این شاعران مانند السیاب و البیاتی به حزب کمونیست پیوستند. و دیگران هم با وجود حزبی نبودن شعار‌های آزادی‌خواهانه را از مضامین پایه‌ای شعر خود قرار دادند.

اسرائیل و فشارهای روزافزون آن بر جوامع عربی واکنش‌های اعتراضی و استثمارستیزی را میان جوانان بیشتر تقویت می‌کرد. این است که سایه سیاست بر شعر و ادب عرب سنگین‌تر شد. مضامینی از قبیل عشق و لذت تنها در سایه مبارزات سیاسی بود که مورد قبول بودند.

جنبش حزیران ۱۹۶۷-۱۹۸۰

در ژوئن ۱۹۶۷ اسرائیل با حمله برق‌آسای خود به مصر در عرض شش روز تمامی پایگاه‌های هوایی ارتش مصر را نابود کرد و ضربه بزرگی به نیروی نظامی چند کشور مهم دیگر عرب وارد آورد. این شکست هولناک فضای شعری عرب را نیز تحت تاثیر قرار داد ورنگ غالب آن را سیاسی کرد. شاعرانی نظیر محمود درویش و سمیح القاسم و رشید حسین با سرودن اشعاری درباره جنگ و بیدادی که از سوی اسرائیل بر جوامع عرب می‌رفت معروف به شاعران مقاومت شدند.اغلب شاعران آن زمان به این نتیجه رسیدند که شکست ۱۹۶۷به نوعی نمایانگر ورشکستگی اخلاقی حاکمان عرب نیز بود. حمله تیز بسیاری از شاعران علاوه بر اسرائیل متوجه سیستم‌های حکومتی عرب نیز شد.

تجربه بیروت ۱۹۸۲ به بعد

در ۱۹۸۲ اسرائیل به لبنان حمله کرد و بیروت را به تصرف آورد. بیروت تنها پایتخت لبنان نبود، این شهر پایتخت هنر و اندیشه عربی نیز به‌شمار می‌رفت. هنرمندان و به ویژه شاعران مصری، فلسطینی،عراقی و سوری همه به بیروت پناه برده بودند.این شهر مرکز بزرگ‌ترین ناشران عرب به‌شمار می‌رفت. از نظر بسیاری حمله اسرائیل به این شهر تا حدی نمادین بود چرا که با ویران کردن بیروت ضربه‌ای جدی نیز به ادبیات و هنر عرب وارد می‌شد .برای سقوط بیروت اشعار بسیار زیادی سروده شد. سعدی یوسف در شعر خود بیشتر به خیابان‌های بیروت در زمان حمله پرداخت. آدونیس در شعر صحرای خود بیروت را شهری مظهر تمدن توصیف کرد که بدل به تلی از ویرانی و خاک شده است و با یأس به این نتیجه رسید که عرب باید بعد از بیروت به صحرا برگردد. و محمود درویش نیز در اشعار واپسین خود به ویژه در شعر «بازتاب‌های کوتاه در باره شهری زیبا و باستانی در ساحل دریای مدیترانه» به آوارگی مردم فلسطین پرداخت. این درست زمانی بود که جبهه آزادی‌بخش فلسطین بیروت را ترک کرده بود.

نزار قبانی را نمی‌توان به‌سادگی در یکی از این گروه‌ها قرار داد. او نخستین مجموعه شعری خود را با نام «آن زن سبزه به من گفت» در ۱۹۴۴ در تیراژ ۳۰۰ نسخه چاپ کرد. در این مجموعه این شاعربیست و یک ساله سوری به صورت غیر منتظره‌ای به جنگ با سنت و تابوهای عرب درباره زن برخاسته بود. او چون عموی خود ابوخلیل قبانی (۱۸۳۶-۱۹۰۲) شاعر و نمایشنامه‌نویس و کارگردان جنجالی که از ترس کینه و حملات سنت‌پرستان مجبور به ترک سوریه شده بود،با چاپ این کتاب جنجالی به پا کرد. در ماه مارس ۱۹۴۶ مجله مصری الرساله، یادداشتی به قلم شیخ علی طنطاوی درباره این کتاب نوشت:

«اخیراً در دمشق کتاب کوچکی چاپ شده است که جلد قشنگ و ظریفی دارد و کاغذی زرورق دور آن پیچیده‌اند، از آن کاغذهایی که در مجالس عروسی دور جعبه‌های شکلات می‌پیچند. نوار قرمزی نیز دور آن بسته‌اند نظیر نوارهایی که فرانسویان در اوایل اشغال دمشق مقرر کرده بودندکه زنان بدکاره بر کمر خود ببندند تا شناخته شوند. در این کتاب سخنانی به نام شعر چاپ شده است…» [۱] حمله اصلی بر این کتاب نه به‌خاطر نوآوری در فورم شعری بلکه بی‌پروایی شاعر در شکستن تابوهای سنتی در باره زن بود. این مجموعه با وجود تمامی هجوم‌ها و دشمنی‌ها به سرعت به میان مردم به ویژه جوانان رفت و نام نزار را به عنوان شاعری جنجالی و شجاع سر زبان‌ها انداخت.پس از این اثر و شعر‌های دیگر که از نزار در نشریه‌ها چاپ شد سه گروه عمده او را زیر ضربه انتقاد گرفتند. نخست سنت‌گرایان معتقد به اخلاقیات سنتی که نزار را شاعری منحرف و فاسد نامیدند. این گروه با تشدید فشار‌ها بر او سعی داشتند اورا هم چون عمویش وادار به ترک سوریه کنند. دوم شاعران سنتی عرب بودند که شعر نزار را به سبب سادگی و عامه‌فهم بودن، مبتذل نامیده و اعتقاد داشتند او سطح فاخر شعر عرب را تا حد مردم عادی و بچه‌مدرسه‌ای‌ها پایین آورده است و سوم شاعران سیاسی و انقلابی بودند که نزار را به‌خاطر این‌که در میانه التهابات سیاسی فقط از عشق و زن می‌سراید ملامت می‌کردند.اما عده کثیری هم بودند که تعهد عمیق‌تر نزار و حساسیت او را به ظلم و کهنه‌پرستی می‌ستودند. نزار با طرح ستمی که به سبب سنت‌ها به زن در جوامع عربی روا می‌شد مسأله را از چارچوب عشق و جسم زن بالاتر برده و دردی دیرین را که زنان مجبور به تحمل آن بودند خارج کرد. اشعار عاشقانه او جان تازه‌ای به کالبد فرسوده شعر عرب که در آن شاعران با عصای سنت در جاده شعر گام برمی‌داشتند، دمید و به عشق و لذت مفهومی زمینی و مدرن داد.نزار که سال‌ها به‌عنوان کارمند عالی‌رتبه وزارت خارجه در کشورهای مختلف به‌ویژه کشور‌های اروپایی مشغول به کار بود سرانجام در بهار ۱۹۶۶ از تمامی کارهای دولتی کناره گرفت و در بیروت ساکن شد. در این شهر بود که او انتشارات نزار قبانی را تأسیس کرد از زن سوری خود جدا شد و با بلقیس الراوی آموزگارعراقی ازدواج کرد.بلقیس در ۱۹۸۱ در حادثه بمب‌گذاری در بیروت کشته شد. مرگ او تأثیر ژرفی بر زندگی نزار گذاشت تا جایی که لبنان را برای همیشه ترک کرد. ابتدا راهی سویس شد، بعد مدتی در فرانسه ماند و آخر سر به شهر محبوبش لندن که همیشه برایش مظهر آرامش و زیبایی بود رفت و در آن نیز دنیا را ترک گفت.

اتهام غیر سیاسی بودن و زن‌بارگی بر نزار کم‌کم رنگ باخت. او با نشان دادن واکنش به مصائبی که اسرائیل به دنیای عرب تحمیل می‌کرد ثابت کرد که از جریان‌های سیاسی دور نیست و به اندازه دیگر شاعران سیاسی در برابر این جریانات حساس است. منظومه معروف او «حاشیه‌ای بر کتاب شکست»، که در این گزینه نیز درج شده از زیباترین و تأثیرگذارترین شعر‌ها درباره شکست در جنگ ژوئن ۱۹۶۷ است:

…

سرزمین غرق در اندوه من

توبه آذرخشی

مرا از یک شاعر عاشقانه‌ها

بدل به شاعری کردی که با خنجر می‌نویسد

…

اشعار او در تحلیل شکست هولناک اعراب در جنگ با اسرائیل شاید از قوی‌ترین و محکم‌ترین اشعار سیاسی عرب می‌باشد.

…

ما مردمی پوست‌کلفت هستیم

با روحی تهی

روزهایمان به شعبده‌بازی می‌گذرد

شب‌ها را با بازی شطرنج و خواب سر می‌کنیم

آیا واقعاً همان ملتی هستیم که خداوند نمونه بشریت‌اش خوانده است؟

…

کودکان عرب!

در باره نسل بی‌روزن ما چیزی نخوانید

امیدی به ما نیست

ما چون پوست هندوانه ایم

چیزی در باره ما نخوانید

راه ما را نروید

قبولمان نکنید

باورهایمان را نپذیرید

ما ملت کج و کوله و دو دوزه بازیم

…

شعر‌های او پس از بمباران بیروت از پرطرفدارترین شعر‌ها درباره جنگ به شمار می‌رود.

…

{بیروت}

ما راببخش

اگر در بستر مرگ تنهایت گذاشتیم

اگر چون سربازان شکست خورده ترکت کردیم

ببخش مارا اگررودخانه‌های پرخونت را دیدیم

شاهد تجاوز به تو بودیم

و خاموش ماندیم

…

خبر مرگ نزار در لندن برای دنیای عرب حادثه‌ای بزرگ بود. بیشتر رادیو و تلویزیون‌های عربی برنامه عادی خود را قطع کرده و این خبر را به اطلاع مخاطبین رساندند.جنازه نزار قبانی، به دستور رئیس جمهوری سوریه با احترام نظامی و تشریفات رسمی بر دوش هزاران نفر از دوستداران شعرش که از کشورهای مختلف عربی آمده بودند، در دمشق، زادگاه او، به خاک سپرده شد.

درباره‌ی این گزینه

نزار قبانی در ایران و شاید حتی در جهان به عنوان شاعر عشق و زن شناخته شده است. اما واقعیت این است برخی از زیباترین اشعار مقاومت را در مواجهه با ستمی که از سوی اسرائیل بر اعراب رفته، او سروده است. این است که بخشی از کتاب به شعرهای او در این زمینه اختصاص یافته است.اشعار از انگلیسی ترجمه شده‌اند اما با متن عربی مقابله شده و در مواردی که ترجمه انگلیسی نارسا بود اساس بر متن عربی گذاشته شده است.دوست عزیزم خانم مریم حیدری، شاعر و مترجم متون عربی به فارسی و بالعکس با حوصله ستایش‌آمیز همراه با مترجم زحمت مقابله اشعار را به‌عهده داشتند. شکی ندارم اگر این گزینه امتیازی به خود اختصاص دهد نقش خانم حیدری در آن بسیار زیاد خواهد بود. از ایشان صمیمانه سپاسگزارم.

تصور اغلب ما از تربیت فرزندمان این است: فراهم‌کردن محیطی امن؛ برنامه‌ریزی دقیق و هدفمند برای زمان‌های کار و فراغت؛ نظارت دقیق بر اعمال و روابطش و هدایت او تا رسیدن به اهدافی عالی. هدف والدین امروزی این است که فرزندشان را به شکلی خاص و دلخواه «بسازند» تا در بزرگسالی فردی موفق شود. اما آلیسون گوپنیک، از روان‌شناسان پیشرو معاصر، در این کتاب از غیرعلمی‌بودن و همچنین زیانبار بودن این نگاه به فرزندپروی سخن می‌گوید. او نشان می‌دهد که چرا هرگز نباید دنبال ساختن و شکل‌دادن به فرزندانمان باشیم: کودکان طوری خلق شده‌اند که نامنضبط و بازیگوش و پیش‌بینی‌ناپذیر و خیال‌پرداز باشند؛ آن‌ها طوری خلق شده‌اند که هم بسیار متفاوت از والدینشان و هم بسیار متفاوت از یکدیگر باشند. گوپنیک همچنین توضیح می‌دهد که چطور از فرزندانمان طوری مراقبت کنیم که بیاموزند در جهانی پیش‌بینی‌ناپذیر افرادی انعطاف‌پذیر، خلاق و مقاوم باشند.

معرفی نویسنده

خانم آلیسون گوپنیک، پژوهشگر ۶۵سالۀ آمریکایی، استاد روان‌شناسی دانشگاه برکلی، و استاد مدعو فلسفه در همان دانشگاه است. او همچنین سه فرزند و سه نوه دارد. شهرت او به دلیل فعالیت‌هایش در زمینۀ رشد شناختی و زبانی کودکان، به‌خصوص در مورد تاثیر زبان بر اندیشه، توسعۀ نظریۀ ذهن و نحوۀ استدلال کودکان است. نوشته‌های او دربارۀ روان‌شناسی و علوم شناختی در مجلات و روزنامه‌های امریکایی چاپ می‌شود. او تا به حال بیش از ۴ کتاب و ۱۰۰ مقاله در نشریات معتبر چاپ کرده است.

گزیده‌هایی از کتاب

وظیفۀ ما به عنوان والدین و به عنوان جامعه این نیست که ذهن فرزندانمان را شکل دهیم؛ بلکه وظیفه مان این است که به این ذهن ها اجازه دهیم تا تمام احتمالات موجود در دنیا را کاوش کنند. کار ما تولید نوعی خاص از کودک نیست؛ بلکه فراهم کردن محیطی حفاظت شده و پر از عشق، امنیت و ثبات است که در آن بچه های مختلف و غیرقابل پیش بینی شکوفا شوند.

حدود شصت هزار کتاب در بخش تربیت فرزند در سایت آمازون وجود دارد که اکثر آن ها واژۀ «چگونه» را در عنوان خود دارند . بسیاری از حیوانات ذهن هایی دارند که به دقت با محیطی خاص سازگار می شود. ذهن ما می تواند تغییراتی غیر قابل پیش بینی داشته باشد تا با محیط های غیرقابل پیش بینی سازگار شود؛ اما این راهبردْ ایرادی هم دارد: نمی توان به طور هم زمان هم دربارۀ محیطی جدید آموخت و هم این آموخته ها را عملی ساخت. قطعا دوست ندارید هنگامی که ماموتی دارد به شما حمله می کند، به این فکر فرو روید که با آن چه کار کنید.

کارکردن برای به دست آوردن نتیجه ای خاص، الگویی خوب برای بسیاری از تعهدات اساسی انسان است؛ مثلا الگویی خوب برای نجاران یا نویسندگان یا مدیران است. اینکه نجار یا نویسنده یا مدیرعامل خوبی باشید، از روی کیفیت صندلی ها، کتاب ها یا محصولات نهایی تان مشخص می شود. درمورد «تربیت فرزند»، والدین مثل نجار هستند؛ اما هدفْ ساختن نوعی خاص از محصول، مثلا صندلی نیست؛ بلکه نوع خاصی از فرد است.

چـرا پـدر و مـادر باشـیم؟ مراقبـت از فرزنـدان کاری پرزحمـت و توانفرساسـت و با اینحـال بیشـتر مـا آن را ارضاکننـده مییابیـم. چـرا؟ چـه چیـزی باعـث میشـود پـدر و مـادر بـودن بـه زحمتـش بیـرزد؟ یـک پاسـخ رایـج، به خصـوص بـرای پدران و مادران طبقۀ متوسـط امـروزی، این اسـت کـه شـما پـدر و یـا مـادر هسـتید، پـس میتوانیـد کاری بـه اسـم «والدگـری»۱ را انجـام دهیـد. «والدبـودن» فعلـی هدفمنـد اسـت و نوعـی شـغل را توصیـف میکنـد. هـدف ایـن اسـت کـه فرزنـد شـما به نحـوی تبدیـل بـه بزرگسـالی بهتـر یـا شـادتر و یـا موفقتـر شـود، بهتـر از آنچـه در غیـر ایـن صـورت میبـود، یـا (اگرچـه مـا ایـن را به آرامـی میگوییـم) بهتـر از بچه هـای همسـایه. نـوع درسـت والدگـر ْی نـوع درسـت فرزنـد را بـه ارمغـان مـیآورد، کـه به نوبـۀ خـود روزی نـوع درسـت بزرگسـال خواهـد شـد.