پرسش های اساسی فلسفه واقعا چه می دانیم

درباره کتاب:

شاید دنیا نظامی جبری است. به این معنا که وضعیت آن در هر زمان به وسیله ی وضعیت آن در زمان قبلی کنترل می شود، و همین طور تا به آخر ادامه می یابد. «کنترل» در اینجا به این معناست که وضعیت های بعدی ناگزیر به دنبال قوانین طبیعت و با توجه به وضعیت های قبلی رخ می دهند.

در پشت جلد این کتاب می خوانیم: «آیا دستگاه ها می توانند بیندیشند؟، معنای زندگی چیست؟، آیا باید از مرگ ترسید؟، چرا خوب باشیم؟، من چه هستم؟، واقعاً چه می دانیم؟. این ها برخی از بنیادی ترین و رایج ترین پرسش های فلسفه اند. سیمون بلک برن در این کتاب، فلسفه متمایز خود و همچنین فلسفه های متفکران بزرگ تاریخ را شرح می دهد. این اثر مقدمه ای است تفکربرانگیز و قابل درک درباره موضوعاتی که همواره برای انسان جذابیت داشته اند.»

نویسنده در این کتاب بیست پرسش فلسفی را برای بررسی و پاسخ انتخاب کرده است. وی در پیشگفتار کتاب درباره چگونگی انتخاب این بیست پرسش نوشته است: «بیست پرسشی که در اینجا انتخاب کرده ام از جمله پرسش هایی هستند که اغلب به ذهن مردان، زنان و کودکان متفکر خطور می کنند. این پرسش ها به نظر می رسد به طور طبیعی و از طریق تفکر ایجاد می شوند. ما پاسخ ها را جست و جو می کنیم. ولی فلسفه برخلاف دیگر رشته های تحصیلی به جای پاسخ دادن، پرسش برمی انگیزد. پاسخ های این زمینه اغلب قطعی نیستند و به ندرت مورد توافق قرار می گیرند. چنین چیزی شاید برای آن دسته از ما که به عنوان فیلسوف رسمی کار می کنیم تأسف برانگیز یا خجالت آور باشد، ولی به نظر من این طور نیست. دلیل این امر تا حدودی می تواند این باشد که پرسش هایی که در وهله اول ساده به نظر می رسند، پس از تفکر به سؤالات کوچک دیگری تجزیه می شوند.»

بلک برن، در این کتاب به پرسش هایی درباره ماهیت انسان و آزادی او پاسخ داده است. در ادامه نیز «چه می دانیم؟» دیگر پرسش بنیادینی است که بلک برن در صدد پاسخ گویی به آن برآمده است. وی در این بخش و در پاسخ به این سؤال نوشته است: «چه می دانید؟ در واقع بسیار زیاد. شرط می بندم که مانند من نام خودتان و والدینتان را می دانید. احتمالاً این را هم می دانید که دراز کشیده اید یا نه، در کدام کشور زندگی می کنید، رئیس جمهور فعلی آمریکا کیست، و بسیاری چیزهای دیگر شبیه این ها.

در ادامه این بخش، بلک برن به خوانندگان می گوید، آیا می توان تجربه را به عنوان چیزی آماده تفسیر یا از پیش برنامه ریزی شده در نظر گرفت؟ یا نه. اکثر فلاسفه معتقدند که باید آن را به همین شکل در نظر گرفت.

«آیا انسان حیوانی عاقل است؟»، «چطور می توانیم به خودمان دروغ بگوییم؟» و «آیا چیزی به نام جامعه وجود دارد؟» بخش دیگری از سؤالاتی است که نویسنده در پی پاسخ گویی به آنهاست.

خوانندگان در ادامه مطالعه این کتاب با پرسش هایی از قبیل «آیا همه چیز نسبی است؟»، «آیا زمان در حرکت است؟»، «چرا همه چیز جاری است؟»، «چرا به جای این که هیچ چیز نباشد، چیزی هست؟»، «زیبایی چیست؟» و «غایت زندگی چیست؟» مواجه می شوند که بلک برن به آنها پاسخ داده است.

مؤلف در بخش پایانی کتاب و در ابتکاری جالب، نام برخی فیلسوفان را برای مطالعه خوانندگان در بخشی با عنوان «فیلسوفان بزرگ» گردآوری کرده است. در این بخش نام 40 اندیشمند به ترتیب حروف الفبا از آگوستین قدیس تا دیوید هیوم آمده است.