فیه ما فیه

کتاب‌های صوفیان معمولا چهار مقوله اصلی دارند: 1. کتاب‌هایی که به طریقت و مسائل آن می‌پردازند مثل کشف‌المحجوب 2. تذکره‌ها و کتب مناقب مانند تذکر‌ه‌الاولیا عطار 3. مکتوبات مثل نامه‌های عین‌القضات همدانی 4. ملفوظات کهشامل مقالات و معارف و گاهی مجالس است نظیر فیه مافیه.
فیه مافیه بیشتر شامل سخنانی است که در مجالس دوستانه از سوی افرادی که به دیار مولانا می‌آمدند یا محافلی که مولانا خود در آنها حاضر می‌شد مطرح شده است و مولانا در پاسخ یکی از حاضران یا چند تن از آنها در تفسیر آیه‌ای، یا شرح حدیثی یا توضیح بیتی مطالبی بیان کرده است. ظاهرا در پاره‌ای موارد مولانا خود مطلبی را عنوان می‌کرده و توضیح می‌داده است. گروهی آن گفته‌هارا می‌نوشتند و احتمالا بعد آنها را مقابله می‌کردند. گویا چنانچه در نسخه‌ای از فیه مافیه قید شده، مولانا بعضی مطالب را قبلا یادداشت می‌کرده، کاتبی قید کرده است که قسمت‌هایی را از خط مولانا و بخشی را از خط خلیفه او حسام‌الدین چلبی نقل کرده است.
فیه مافیه بارها به چاپ رسیده است. مشهورترین چاپ آن با تصحیح و تعلیقات استاد بدیع‌الزمان فروزانفر است که در سال 1330 شمسی توسط انتشارات دانشگاه تهران به چاپ رسید و چاپ دهم آن را در سال 1384 انتشارات امیرکبیر منتشر کرد. چاپ‌های دیگری از آن نیز در هند، شیراز و تهران و جاهای دیگر منتشر شده است.
کتاب حاضر براساس نسخه 2111 کتابخانه موزه مولانا در قونیه تهیه شده است. در کنار آن نسخه شماره 79 همان کتابخانه، نسخه 2760 کتابخانه فاتح تصحیح فروزانفر، ترجمه عبدالباقی گولپینارلی از این کتاب و ترجمه اربری و همچنین فیه مافیه چاپ ناشران کتب ایران و چاپ 1318 شیراز متعلق به کتابخانه دکتر شفیعی محل مراجعه بوده است.
توفیق سبحانی در زمینه مولوی‌شناسی فعالیت‌های عمده ای انجام داده است. فیه‌مافیه پنجمین و آخرین اثر مولاناست که با پیوست‌های نویافته به تصحیح و توضیح ایشان با چاپی مناسب منتشر شده است.