تاریخچه فراماسونری (نگاهی مختصر به شکل گیری ریشه ها نمادها و مراسم)

درباره کتاب:

روایت است درباره فراماسونری چهار تا پنج هزار عنوان کتاب و ده ها هزار مقاله به زبانهای گوناگون نوشته شده است. نکته جالب زمانی ست که توجه داشته باشیم این همه کتاب درباره یکی از سری ترین تشکل ها نوشته شده که اعضای آن نهایت پنهان کاری را در تشکیلات خود لحاظ می کنند. بی شک سهم زیادی از این همه علاقه برای پرداختن به فراماسونری ناشی از همان گرایش درونی آدمی ست به سوی چیزهایی که از او پنهان می دارند، درواقع هر چه فراماسونها پنهان کاری بیشتری به خرج داده اند کنجکاوی در مورد آنها بیشتر شده است.

اما علاقه برای پرداختن به فراماسونری تنها ناشی از کنجکاوی نسبت به پنهانکاری آنها نیست، بلکه حاصل نقش مرموزی ست که فراماسونها در رخدادهای تاریخی، سیاسی و اجتماعی چند سده اخیر داشته اند. اگر ماسونها همواره نقش های کلیدی در تغییر و تحول های سیاسی و اجتماعی در طول تاریخ داشته اند، بخش عمده آن ناشی از رویکرد نخبه گرای آنها در جذب اعضای لژهای ماسونی ست و همچنین تلاش جمعی آنها برای ارتقای جایگاه اعضاء در حوزه های گوناگون است. در واقع از دیرباز رسم بوده که لژهای ماسونی به سراغ آدمهای موثر در هر حوزه می فتند و با کمک چنین اعضایی دیگر اعضاء نیز به سرعت مراحل رشد و ترقی را طی می کردند!

نزدیک چهار دهه پیش وقتی اسماعیل رائین کتاب معروف و سه جلدی فراماسونری در ایران را منتشر ساخت و از حضور ماسونهای ایرانی و نقش آنها در ساخت قدرت سیاسی و یا دیگر نهادهای جامعه پرده برداشت. بسیاری بهت زده شدند، مشاهده اسناد و حضور آن حجم از ماسونها درمیان چهره های نام آشنای سیاسی رژیم گذشته برای برخی تکان دهنده و باور نکردنی بود.

حال این پرسش به شکلی جدی تر مطرح می شود که چرا ماسون ها همواره و در هر حوزه دنبال آدمهای موثر و مطرح  رفته اند؟ آیا این برای استفاده در راستای اهدافی انسانی به ادعای خودشان، و یا اهداف شیطانی به ادعای مخالفانشان بوده. حقیقت این است که نقش فراماسونری چنان پیچیده بوده که گاه آدمها در قضاوت نسبت به کم و کیف اعمالشان دچار تردید و سردرگمی  شده اند.

چرا که در بین مخالفان آنها نیز طیفهای مختلفی می توان مشاهده کرد، از حکومت های توتالیتری مثل فاشیسم  هیتلری و کمونیسم استالینی تا اصحاب کلیسا و  بسیاری از گروههای مذهبی .... بنابراین نباید تعجب کرد که آن هزاران کتابی که درباره فراماسونری نوشته شده یا یکسره تایید است و تعریف یا تماما رد و تکفیر. اما ماجرا پیچیده تر از این حرفهاست؛ زیرا وقتی تشکیلاتی شعار برابری و برادری می دهد و ولی در عمل مشی پنهانکارانه و مرموزی را در پیش می گیرد، باید نسبت به اهداف آن دچار تردید شد. چنان که اغلب بر وابستگی این جریان به صهیونیسم جهانی و کارکردهای  استعماری آن صحه گذارده اند.

کتاب تاریخچه فراماسونری نوشته جرمی هاروود با ترجمه علی شیعه علی همانگونه که از نامش پیداست به تاریخچه این جریان می پردازد و نگاهی دارد موجز و مختصر به روند شکل گیری فراماسونری، ریشه ها، نمادها، مراسم و دیگر شاخص هایی که در شناسایی این جریان می تواند دارای اهمیت باشد.

نویسنده کتاب قصد تحلیل و بررسی فراماسونری را ندارد و با رویکردی نقادانه نیز بدان نپرداخته است. بنابراین درباره آن موضع‎گیری نمی کند، بلکه به شکلی بی طرفانه سعی می کند روند شکل گیری این جریان را رشه یابی کرده و تاریخچه اش را بازگو کند سپس به سراغ مراسم ها و نمادهای گوناگون آن رفته و خلاصه می کوشد بدون بحث ارزشی به معرفی آن بپردازد.

کتاب حاضر از چهار بخش تشکیل شده، بخش اول با عنوان معرفی فراماسونری به اندیشه ها و آرمانهای اولیه، نشانه ها و سوگند نامه های فراماسونری می پردازد.
بخش دوم با عنوان اسطوره تاریخ می کوشد روایت کننده اسطوره های مهم دیدگاه ماسونی و تاریخچه آن باشد. بخش سوم به معماری ماسونی اختصاص دارد، البته وقتی در ماسونی از بنّا و سنگ تراش و از این دست صحبت شده و در میان نمادهای آنها نیز از ابزار این صنف استفاده می شود، نباید از اهمیت بحث معماری در جریان فراماسونری تعجب کرد.

فصل آخر کتاب حاضر نیز به نشانه ها و نمادهای فراماسونری اختصاص دارد، نمادها و نشانه هایی که هریک از بار معنایی ویژه ای برخوردارند و در این فصل همانند دیگر فصول به شکلی موجر و کارآمد همراه با تصویر به این نشانه ها و نمادها پرداخته شده است .
سخن آخر اینکه کتاب حاضر اطلاعات سودمندی درباره این جریان مرموز تاریخی به خواننده ارائه می دهد، نحوه ارائه این حجم از اطلاعات نیز با توجه فشردگی و ایجاز متن و استفاده از تصاویر جذاب و حتی سرگرم کننده است!

بنابراین اگرچه این اثر همه آنچه باید برای شناخت فراماسونری بدانیم به ما ارائه می کند، اما به دلیل نوع رویکرد کتاب تحلیلی از ماهیت این جریان و نقش مخربی که در طول تاریخ داشته حرفی به میان نیامده است. زیرا همانگونه که اشاره شد با توجه به متن کتاب از موضع گیری در متن کتاب خبری نیست اگر قصد دارید درباره ماهیت عملکرد ماسونی و خوب و بد آن بدانید، باید به سراغ کتابهایی بروید که از منظری دیگر و با رویکردی متفاوت با این کتاب، به چیستی ماهیت فراماسونری و نقش و تاثیر آن در طول چند سده ای که از آغاز آن گذشته می پردازند.

کتاب «تاریخچه فراماسونی» نوشته جان هاروود ترجمه علی شیعه علی، در ۱۳۴ صفحه به قیمت ۷۰۰۰ تومان به همت نشر سبزان وارد بازار کتاب شده است.

در مقدمه این کتاب می خوانیم: ‬

«فراماسون  ها مدعی هستند قدیمی ترین و بزرگ ترین تشکیلات مخفی و منسجم در دنیا بوده و بنابر ادعای خودشان در جهت برادری و اخوت بین مردمان اقوام و ملل مختلف تلاش می نمایند.

بدون در نظر گرفتن نیات و آمال واقعی اعضای این سازمان، آنچه که مسلم است فراماسونری متشکل از اعضایی متحد و به هم پیوسته در سراسر جهان است که تلاش دارند از طریق به اشتراک گذاردن توانایی ها و تخصص هایشان با یکدیگر به افرادی بانفوذ و تاثیرگذار در کشور خود تبدیل شوند و در جهت اهداف سازمان خود تلاش نمایند. شعار علنی این سازمان، برادری، اتحاد و تبعیت همیشگی از تشکیلات است.

تاکنون هیچ سند و یا مدرک دقیقی در مورد منشأ اصلی و پیدایش این سازمان ارایه نشده و به دست نیامده است و شاید مبهم و اسرارآمیز جلوه دادن تاریخ پیدایش این سازمان، از سیاست ها و اهداف سازمان نشات گرفته. تا هر چه بیشتر به رمزآلود بودن آن در اذهان عموم دامن بزنند. محققین و تاریخ نگاران نیز نتوانسته اند ریشه های واقعی و دقیق شکل گیری این سازمان را کشف نمایند. برخی از آنها شکل گیری فراماسونری را به سنگ تراشان بزرگی که در اروپای قرون وسطی، کلیساهای بزرگ و جامع بنا می نهادند نسبت داده اند. برخی دیگر پیدایش آن را مرتبط با گروهی به نام «سلحشوران صلیبی» می دانند. فرقه ای نظامی و مذهبی از شوالیه های جنگجو که در زمان جنگ های صلیبی و در جنگ با مسلمانان به اوج آوازه رسیدند. عده ای نیز ریشه های شکل گیری فراماسونری را بسیار پیش تر از قرون وسطی دانسته و زمان شکل گیری آن را به دوران حضرت سلیمان و بنای معبد بزرگ بیت المقدس برآورد کرده اند. بیشتر فراماسون ها نظر سوم را پذیرفته و از این طریق سعی در ریشه دار نشان دادن تشکیلات خود دارند.

برخی از مخالفین این تشکیلات اعتقاد دارند مرتبط کردن شکل گیری این سازمان به داستان بنای معبد سلیمان، از تسلط تفکرات صهیونیستی بر این سازمان ناشی شده و فعالیت مخفی و سری این گروه و منشا بریتانیایی آن را، ابزاری در دست گروه های انگلو - صهیونیست جهانی و در جهت تسلط هر چه بیشتر به جهان می دانند. علی الخصوص باید توجه کنیم که فراماسونری جدید، در قرون اخیر پابه پای سرمایه داری جهانی و در جهت رشد و گسترش آن تلاش کرده و مراکز اصلی آن دقیقا در کانون های سرمایه و صهیونیستی قرار دارد. در حال حاضر بیشتر فراماسون ها در آمریکا هستند.»

* معرفی کتاب از الف کتاب