استبداد دموکراسی و نهضت ملی

استبداد، دموکراسی و نهضت ملی

استبداد و ديکتاتوري، به رغم شباهت‌هاي ظاهري‌شان، يکي نيستند. در استبداد، قدرت دولت منوط و مشروط به هيچ قانون يا قرارداد طبقاتي يا اجتماعي نيست؛ حال آن‌که در ديکتاتوري حاکميت در چارچوب قراردادهاي موجود به قدرت حاکم تفويض مي‌شود. نويسنده پس از بحث درباره‌ي اين نظريه، مصداق آن را در تاريخ ايران مي‌جويد و نشان مي‌دهد که معمولاً نظام حاکم استبدادي، و بديل آن نيز بلوا و هرج‌و‌مرجي بوده که به بازگشت استبداد ختم شده است. وي بر آن است که براي امحاي استبداد استقرار حکومت قانون کافي است اما نظام دموکراتيک منوط به وجود نهادهاي مستقل اجتماعي و رأي و مشارکت مردم و تحمل آرا و عقايد مخالف است