دختر سروان

درباره کتاب:

رمان مشهور «دختر سروان»، شاهکار نثرِ آلکساندر پوشکین و سرآغاز رمانِ تاریخی روسیه است که با ترجمه‌ی مستقیمِ دکتر حمیدرضا آتش‌برآب از زبان روسی منتشر شده‌است.

این رمان حداکثر دویست ‌صفحه است که با رویکردِ پژوهشیِ مترجم نهایتاً در چنین حجمی به دست مخاطب رسیده‌است. مترجم مدت مدیدی است که تنها کارگاه ادبیات روسی در ایران را می‌گرداند و مشخصاً در سه‌سال گذشته درس‌گفتارهایی تخصصی ذیلِ عنوانِ «نهضتِ رمان‌نویسان روسی» در موسسه‌ی مطالعاتی پرسش ارائه می‌کند. درنتیجه، رویکردِ این کتاب، از معدود رویکردهای ترجمه‌ی رمان در ایران است که این‌چنین جامع و پُروسواس با سیاقی رمان‌شناختی و با قصدِ آموزشِ نحوه‌ی صحیحِ برخورد با رمان‌های مهم، دست‌کم چیزی بیش از دوبرابرِ خودِ متنِ رمان، مطالبی شیرین و پراهمیتی درباره‌ تحلیل و تفسیر رمان عرضه کرده‌است.

هر علاقه‌مند ادبیات روسی یا حتی آن‌کس که شناخت چندانی از این ادبیات ندارد نیز می‌تواند با مطالعه‌ یادداشتِ آغازینِ داستان‌گون و سودمندِ مترجم، تصویری یکپارچه و روشن از مراحل تکوین وضعیت تاریخی ادبیات و فرهنگ و زبان روسیه داشته‌ باشد. به‌علت اهمیت تاریخیِ رمان و وقایعِ آن، و همچنین مطالبِ وسیعی که در شناخت‌نامه‌ی این کتاب می‌آیند، اثر دارای بیشترین توضیحات و پی‌نوشت‌های ممکن در نوع خود است، و اغلبِ واژه‌ها، مثل‌ها و اصطلاحات مهجورِ روسی نیز برای آگاهی خوانندگان روسی‌دان - به‌سیاقِ کتاب‌های قبلی‌ این مترجم- مشخص شده‌اند. کتاب از این‌حیث کارِ هر پژوهشگرِ پوشکین و این رمانِ خاص را در آینده آسان کرده‌است.

کتاب «دختر سروان» همچنین شامل تصاویر جذاب بسیاری است که به سلیقه‌ی مترجم از کادرهای مشهور فیلم یا اجراهای تئاتری رمان انتخاب شده‌اند.

شناخت‌نامه تفصیلی کتاب شاملِ ترجمه‎ مقالات معتبر نظری و تاریخی- تحلیلی از دوره‌های مختلفِ نقد ادبی روسی است:
۱.«پوشکین و نگارشِ دخترِ سروان»، اثرِ یولیان اُکْسْمان
۲.«دخترِ سروان و جستاری تاریخی-انتقادی»، اثرِ نیکالای چیرنیایــِف
۳.«پوشکین و پوگاچوف»، اثرِ مـاریـنـا تْـسْـوِتـایِـوا
۴.«آگاهی ملّی روسی در ادبیات»، اثر ایوان یــِسائولاف
۵.«دخترِ سروان از نگاه منتقدان ادبی» (چکیده‌ای از دوقرن نظرات انتقادی روی رمان)
۶.برگهایی از تاریخِ میرْسْکی (شناخت پوشکین و نثرِ او)
۷.«خطابه‌ پوشکین»، اثرِ فیُودار داستایــِفسکی

از دکتر حمیدرضا آتش‌برآب مترجمِ ادبیات روسی پیش از این آثار دیگری نیز منتشر شده‌اند: «آقایی از سان‌فرانسیسکو» از بونین و آنتولوژیِ «عصر طلایی و عصر نقره‌ای شعر روس»، در نشر نی؛ رمانِ «زائر افسون‌شده» از لسکوف، در نشر ماهی؛ و منظومه‌های تاریخی و مهمِ «در مایه‌های ایرانی»، «سوارکار مفرغی»، به‌ترتیب از یسِنین و پوشکین، و رمان‌های «هنرمند چهره‌پرداز» از لسکوف، «مرگ ایوان ایلیچ» از تالستوی، «داستان هفت‌نفری که به دار آویخته شدند» از آندری‌یِف و «النگوی یاقوت» از کوپرین، در نشر هرمس. برخی از این آثار در سال‌های مختلف تا مراحل نهایی جایزه‌ ترجمه‌ سال نیز پیش رفته‌اند.