بابا گوریو

در سال 1833، يک سال پيش از نگارش باباگوريو، تئوفيل گوتيه از اين و آن می‌پرسيد: «آيا شما بالزاکی‌ايد؟» اين سؤال همين امروز هم پرسيدنی است و می‌تواند به نوعی ملاک تشخص تجـربه‌ی فرد باشد. شهرت و عظمت يک نويسنده در اين نيست که در حافظه‌ی ما به زندگی ادامه بدهد ــ که چندان از خطـر فراموشی دور نيست، در اين است که اثرش درون ما را چنـان اشغـال کرده باشـد که انگار اميدوار باشيـم ذهن مـا را درباره‌ی خودمان روشن کند، کليـد معمای زندگی‌مان باشـد، تا ژرفـای ناشناختـه‌ی روان‌مان نفـوذ کند و بخش‌های گنگ و تاريک‌مان را بيرون بکشد و به روشنايی بياورد. باباگوريو چنين کتابی است، و اين‌که گاهی گفته می‌شود «چکيده‌ی بالزاک است» گزافه نيست. بعيد است کسی پس از خواندنش «بالزاکی» نشود.