.jpg "داریوش مهرجویی")
داریوش مهرجویی در ۱۷ آذر ۱۳۱۸ در تهران در محلهٔ شاپور،در خانواده‌ای از طبقه متوسط
متولد شد.
وی کارگردان , فیلم نامه نویس و مترجم است
در نوجوانی به موسیقی علاقه‌مند می‌شود و مدت کوتاهی به کلاس
آموزش موسیقی، آقای زندی، هم می‌رود اما نزد پدرش که موسیقی ایرانی را خوب می‌شناخت به نواخت سنتور پرداخت و
بعد به موسیقی کلاسیک غربی آشنا می‌شود و به نواختن پیانو و نوشتن قطعاتی برای پیانو می‌پردازد.
در ۱۷ سالگی به سینما علاقه‌مند می‌شود و برای درک بهتر فیلمهای روز به آموختن زبان انگلیسی می‌پردازد.
تحصیلات مقدماتی را در تهران به پایان برد و یک سال در هتل آتلانتیک مدیر می‌شود و سپس بیست ساله
بود که برای ادامهٔ تحصیل به کالیفرنیا در آمریکا رفت.
نخستن به خواندن سینما رو آورد اما خیلی زود سینما را رها کرد و به فلسفه پرداخت و در سال
۱۳۴۴ از دانشگاه یوسی‌ال‌ای در لس‌آنجلس لیسانس فلسفه گرفت.
در همین سال سردبیری نشریهٔ پارس ریویو در لس‌آنجلس را به‌عهده گرفت و سال بعد به تهران آمد و در
سال ۱۳۴۶ نخستین فیلم خود به نام الماس ۳۳ که فیلمی بسیار پرهزینه بود را ساخت.
این فیلم در ۵ بهمن ۱۳۴۶ در تهران روی پرده آمد و فروش متوسطی داشت و با توجه به هزینهٔ
بالای ساخت آن شکستی تجاری محسوب می‌شد و توجه منتقدین را هم چندان به خود جلب نکرد, اما در ۱۳۴۸
با همکاری غلامحسین ساعدی فیلم‌نامهٔ گاو را از روی یکی از داستان‌های کوتاه عزادارن بیل نوشتهٔ ساعدی نوشت و کارگردانی
کرد.
این فیلم برای مهرجویی و سینمای ایران جوایز متعددی را در جشنوارههای بین‌المللی به ارمغان آورد.
گاو هم از نظر تجاری هم از نظر هنری فیلم موفقی از کار درآمد و فصل جدیدی در سینمای ایران
گشود.
طی چهل سال گذشته به جز وقفهٔ چند سالهٔ پس از انقلاب ۱۳۵۷ و وقایع بعد از آن که منجر
به مهاجرت مهرجویی به فرانسه شد، او همواره یکی از فیلم‌سازان مطرح و پرکار ایرانی بوده‌است.وی ابتدا با فریال جواهریان
ازدواج کرد که یکی از طراحان صحنه و لباس نامی سینمای ایران به شمار می رفت اما این ازدواج با
طلاق پایان گرفت.سپس وی با وحیده محمدی فر که از فیلمنامه نویسان سینماست ازدواج کرد و حاصل این ازدواج دختری
به نام مونا است.محمدی فر در فیلمهای متاخر مهرجویی، نقش بازوی فعال وی را داشته است.
گرایش او به ادبیات در فیلم نامه های اقتباسی اش نیز مشهود است. فیلم نامه گاو را به همراه غلام حسین ساعدی نوشته است،گاو خود داستانی است از داستان های مجموعه داستان عزاداران بیل‌ساعدی. مهرجویی با فیلمگاو توانست افتخارات بسیاری برای سینما ایران کسب کند. با فیلمگاو بود که توانست موج نوی سینمای ایران را شکل دهد. بازی بازیگران مطرح سینمای ایران در این فیلم نیز جذابیت دو چندانی به این اثر داده است. بازی نام آشنایانی چون، عزت الله انتظامی،جمشید مشایخی، پرویز فنی زاده و علی نصیریان.
درخت گلابی نیز فیلم نامه اقتباسی دارد. این فیلم نیز بر اساس داستانی از مجموعه داستان جایی دیگر نوشته گلی ترقی ساخته شده است. گلشیفته فراهانی برای بازی در این فیلم برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن سال ۱۳۷۶ شد.
داریوش مهرجویی در خانواده ای متدین به دنیا آمده است، به گفته خودش تا دوران نوجوانی اش فرایض دینی را انجام می داده است، اما بعدها شک در دلش نشسته است. او به موسیقی نیز علاقه داشت و قبل از شروع فعالیتش در حوزه سینما مدتی به فعالیت در زمینه موسیقی پرداخته است. با علاقه مند شدن به دنیای سینما به آمریکا مهاجرت کرد. در ابتدا سینما می خواند اما بعدها فلسفه را انتخاب کرد. نگاه فلسفی او و توانمندی اش در این زمینه را می توان در فیلم دلنشین هامون دید.
همانطور که پیش تر گفته شد، او در زمینه ادبیات نیز فعالیت هایی داشته است. رمان های به خاطر یک فیلم بلند لعنتیو در خرابات مغان خود نشان از این موضوع است. به خاطر یک فیلم بلند لعنتی برای اولین بار در سال ۱۳۸۸ توسط نشر قطره به انتشار رسیده است. دومین اثر مهرجویی، در خرابات مغان، نیز، توسط همان انتشارات در سال ۱۳۹۱ به انتشار رسیده است.
مهرجویی در زمینه ترجمه نیز آثاری از خود برجای گذاشته است. جهان هولوگرافیک مایکل تالبوت با ترجمه داریوش مهرجویی که توسط انتشارات هرمس به چاپ رسیده است از جمله آن هاست. بعد زیبایی شناختی و زیبا شناختی واقعیت اثر از هربرت مارکوزه از دیگر آثار ترجمه شده توسط وی می باشد.
فیلم‌شناسی کارگردان
* – الماس ۳۳ (۱۳۴۶) * – گاو (۱۳۴۸)، تهیه‌کننده، نمایش داده شده در جشنوارههای کن،
برلن، مسکو، لندن، لوس‌انجلس و… و پخش شده در اغلب کشورهای آسیایی، اروپایی و آمریکایی.
* – آقای هالو (۱۳۴۹)، نمایش داده شده در جشنوارههای برلن، مسکو، لندن و… * – پستچی (۱۳۵۱)، فیلم هفتم
از ده فیلم برگزیدهٔ جهان توسط منتقدین انگلیسی سالنامهٔ فیلم بولتن، ۱۹۷۱م.
* – دایره مینا (۱۳۵۷) * – مدرسه‌ای که می‌رفتیم (۱۳۵۹) * – اجاره‌نشین‌ها (۱۳۶۵)، تدوین * – شیرک (۱۳۶۶)،
تهیه‌کننده * – هامون (۱۳۶۸)، تهیه‌کننده * – بانو (۱۳۷۰) * – سارا (۱۳۷۱)، تهیه‌کننده * – پری (۱۳۷۳)، تهیه‌کننده
* – لیلا (۱۳۷۵)، تهیه‌کننده * – درخت گلابی (۱۳۷۶)، تهیه‌کننده * – داستان‌های جزیره (اپیزود اول، دختردایی گمشده) (۱۳۷۷)
* – میکس (۱۳۷۸)، تهیه‌کننده، طراح صحنه و لباس * – بمانی (۱۳۸۰)، تهیه‌کننده، تدوین، طراح صحنه و لباس *
– مهمان مامان (۱۳۸۲)، تهیه‌کننده * – سنتوری (۱۳۸۵) (با نام نخستین تولدت مبارک) * – فرش و فرشته (فیلم
کوتاه) از اپیزودهای فرش ایرانی (۱۳۸۵) * – تهران در جستجوی زیبایی (اپیزود اول، طهران، تهران) (۱۳۸۷) * – آسمان
محبوب(۱۳۸۸)
فیلمنامه
الماس ۳۳-۱۳۴۶ گاو -۱۳۴۷- با همکاری غلامحسین ساعدی-بر اساس مجموعه داستان عزاداران
بَیَل نوشته غلامحسین ساعدی آقای هالو-۱۳۴۸-با همکاری علی نصیریان-بر اساس نمایش‌نامه‌ای به همین نام از علی نصیریان پستچی-۱۳۴۹
دایره مینا-۱۳۵۲-با همکاری غلامحسین ساعدی-بر اساس داستان آشغالدونی از غلامحسین ساعدیالموت-۱۳۵۴ قنات-۱۳۵۵-با همکاری
هوشنگ گلشیری-بر اساس داستان معصوم سوم از هوشنگ گلشیری مدرسه‌ای که می‌رفتیم-۱۳۵۹-با همکاری فریدون دوستدار تسخیر شدگان- ۱۳۶۰-بر
اساس رمانی به همین نام از فئودور داستایوسکی سفر به سرزمین آرتور رمبو-۱۳۶۲ اجاره‌نشین‌ها-۱۳۶۵
شیرک-۱۳۶۶-با همکاری کامبوریا پرتوی هامون-۱۳۶۸ بانو -۱۳۶۹-با همکاری ویریدیانا، لویس بونوئل کارآگاه
یحیی-۱۳۷۰ سارا-۱۳۷۱-بر اساس خانه عروسک هنریک ایبسن پری-۱۳۷۳-بر اساس فرانی و زویی نوشتهٔ جروم دیوید سالینجر
لیلا- ۱۳۷۵-با همکاری مهناز انصاریان درخت گلابی-۱۳۷۶-بر اساس داستانی به همین نام از گلی ترقیمیکس-۱۳۷۸
مولوس کورپوس-۱۳۷۸-براساس داستانی از غلامحسین ساعدی بمانی-۱۳۸۰-با همکاری وحیده محمدی‌فر مهمان مامان-۱۳۸۲-با همکاری هوشنگ مرادی کرمانی
, وحیده محمدی‌فر-بر اساس داستانی به همین نام از هوشنگ مرادی کرمانی سنتوری-۱۳۸۶-با همکاری وحیده محمدی‌فر
سایر
– ایثار(۱۳۵۵)، فیلم مستند کوتاه برای مرکز انتقال خون.
* – الموت(۱۳۵۵)، فیلم بلند مستند داستانی در بارهٔ اسلام، تشیع ئ اسماعیلیان برای تلویزیون ملی ایران.
تا کنون نمایش داده نشده‌است.
* – انفاق(۱۳۵۶)، فیلم کوتاه مستند، ۱۰ دقیقه، برای مرکز انتقال خون.
* – بخشش(۱۳۵۶)، فیلم کوتاه مستند، برای مرکز انتقال خون.
* – پیوند کلیه(۱۳۵۷)، فیلم کوتاه مستند، برای وزارت بهداشت و درمان * – سفر به سرزمین رمبو(۱۳۶۲).
فیلم مستند داستانی برای تلویزیون فرانسه.
براساس زندگی آرتور رمبو
حضور جهانی ساخته شدن فیلم «گاو» در آخرین سال‌های دههٔ ۴۰ خورشیدی سینمای ایران را که
تا پیش از آن حضور کم‌رنگی در جشنوارههای جهانی داشت به عنوان سینمایی متفکر و قابل اعتنا به منتقدان جهانی
معرفی کرد.
«سینمای ایران اگر تولد خود را مدیون سپنتا و مردان پیشگامی باشد که پس از وی آمدند، شناسایی جهانی خود
را بی‌تردید به داریوش مهرجویی مدیون است.»