سعدی

نوشته‌ی ضیاء موحد، استاد فلسفه و شاعر شناخته‌شده‌ است. دوری جستن از ادبیات کلاسیک ایران به دلیل شیوه‌ی کسالت‌آور، به‌شدت رسمی و غیرقابل‌انعطاف تدریس در مدارس و دانشگاه‌ها به اندازه‌ای در افراد ریشه دوانده که پس از گذشت سال‌ها با احتیاط به سوی آن می‌روند. اما نباید از تلاش‌های اساتید و اهل نظر برای ارائه‌ی آثاری خلاقانه، غیردستوری و جدی که فاصله‌ی میان نسل امروز و متون کهن فارسی را از میان بردارد، چشم‌پوشی کرد. برخی از آن‌ها با زبانی ساده درباره‌ی ادبیات کهن می‌نویسند و به عبارتی به حلقه‌ی واسط میان ادب کلاسیک و نسل امروز تبدیل شده‌اند. از جمله نمونه‌های موفق این تلاش، کتاب سعدی اثر ضیاء موحد است که با هدف بهتر شناساندن سعدی، شاعر ارزنده‌ا‌ی که در قرن هفتم زندگی می‌کرده، نگاشته شده است.

موحد که شاعری استخوان خردکرده و فیلسوفی فرهیخته است، با تکیه بر پیشینه‌ی مطالعاتی‌اش در حوزه‌ی ادبیات کلاسیک و فلسفه‌ی تحلیلی توانسته آثار سعدي را درک، ریزه‌کاری‌های ماهرانه‌ی او را شناسایی و با زبانی ساده و همه‌فهم تجزیه و تحلیل کند. به باور او سعدی زبان فارسی است و جادوی زبان فارسی. بعضی از افراد تعجب می‌کنند که شاعر والامقام هفتصد سال پیش به زبان امروز سخن می‌گفته، ولی درست آن است که امروزیان هنوز به زبان هفتصد سال پیش حرف می‌زنند.

کتاب سعدی از هشت فصل تشکیل شده است: افصح‌المتکلمین، تولد و وفات، زمانه‌ی سعدی، سعدی، شاعر ناصح، سعدی عاشق، تأملاتی در سبک آثار سعدی، شاعر قطعه‌سرا و سعدی، زبان و شخصیت. همچنین یک پیوست هم درباره‌ی مطایبات اوست.