مسئله اسپینوزا

           .: به نقل از سایت فروشگاه شهر کتاب
محبوبیت رمان های روان شناسانه اروین یالوم البته به پای محبوبیت کتاب های پائولو کوئیلو و جبران خلیل جبران نمی رسد ولی گویا پس از انتشار کتاب «وقتی نیچه گریست»، آن دسته از مخاطبانی که هم خواهان ادبیات معنوی هستند و هم شیفته داستان و رمان، این نویسنده امریکایی را مطلوب یافته اند و آثارش را دنبال می کنند. یالوم این رمان را درباره کسی نوشته که زندگی اش سراسر درگیری فکری بوده و البته اطلاعات زیادی درباره جزئیات زندگی او در دست نیست. بسیاری – از جمله اروین یالوم – معتقدند که اسپینوزا با نوشته هایش جهان را تغییر داد. او سیر سکولاریسم، مکتب سیاسی لیبرال دموکراسی و طلوع علوم طبیعی را سرعت بخشید و راه را برای عصر روشنگری هموار کرد. آثار او در ۲۴ سالگی توسط یهودیان تکفیر شد و سپس تا پایان عمر به دست مسیحیان سانسور شد. اروین یالوم که اسپینوزا را یکی از قهرمانان بت شکن خود می داند، زندگی و تفکراتش را دستمایه قرار داده و رمانی فلسفی – روان شناختی نوشته است. دو اثر قبلی او هم که اقبال مخاطبان ایرانی را به دست آورد، درباره نیچه و شوپنهاور بود. مضمون رمان های یالوم، آمیزه ای از زندگی، فلسفه و روان شناسی است که تحولی را در علم روان پزشکی ایجاد کرده است.

            :خبرگزاری فارس.
این کتاب در دو بخش اصلی نوشته شده است، نویسنده در ابتدا به زندگی اسپینوزا، فیلسوف هلندی پرداخته و سپس زندگی و چگونگی تاثیرپذیری «آلفرد روزنبرگ»، نظریه پرداز حزب نازی از اسپینوزا روایت می شود.
باروخ اسپینوزا متولد 1632 میلادی، فیلسوف هلندی است که اهمیت و عمق تفکرش تا سال‏ ها پس از مرگ وی درک نشد. اسپینوزا از مهم ترین خردگرایان فلسفه در قرن هفدهم است و نام او به عنوان زمینه‏ ساز ظهور نقد مذهبی           .و عصر روشنگری در قرن هجدهم نیز مطرح است.
در بخشی از کتاب می خوانیم: «شِرِم در جامعهٔ آمستردام قرن هفدهم کار رایجی بود. هر چند ماه یک بار، یک شرم اجرا می شد و هر فرد یهودی بالغی چندین بار شاهد یک شرم بود، ولی جمعیت حاضر در 27 ژوئیه شاهد یک شرم عادی نبود. خانوادهٔ اسپینوزا برای همهٔ یهودیان آمستردام آشنا بود. پدر باروخ و همین طور عمویش اغلب در ماهاماد، هیئت حاکمهٔ کنیسه، خدمت می کردند؛ و هردوشان در قسمت مقدسان قبرستان دفن شده بودند. سقوط والا مقام ترین افراد همیشه مردم را به هیجان می آورد: وجه تاریک تحسین، تلفیق حسادت با نارضایتی از عادی بودن خود فرد است... نه تنها فرد مورد شرم که دلیل آن، جمعیت گردآمده در کنیسهٔ تلمود تورات را کنجکاو کرده بود: شایعات از نهایت سخت گیری خبر می دادند. بیشتر شرم ها ملایم بودند و فقط جنبهٔ ملامت در معرض عام داشتند و در نتیجه چند روز یا چند هفته بیشتر طول نمی کشیدند. در مواردی جدی تر، مانند توهین به مقدسات، حکم طولانی تر می شد ـ که در یک مورد به یازده سال رسید. اگر شخص اظهار ندامت می کرد و مجازات تعیین شده را می پذیرفت، امکان اعادهٔ حیثیت وجود داشت؛ ولی روز قبل از 27 ژوئیه شایعات از شرمی با سخت گیری ای بی نظیر خبر می داد...»
           :به نقل  از سایت اطلا عات حکمت و معرفت:
اسپینوزا یکی از برجسته ترین فیلسوفان خردگرای پس از رنه دکارت است. اروین د. یالوم در کتاب «مسئله اسپینوزا» به سراغ اندیشه های او در حوزه الهیات و فلسفه سیاسی در قالب داستان رفته است. از آن جا که اسپینوزا فیلسوفی منزوی و کناره گیر بوده است، اطلاعات اندکی درباره زندگی اش وجود دارد و یالوم هم در این داستان آنقدرها به این موضوع کاری ندارد. با این که رمان «مسئله اسپینوزا» درباره یک فیلسوف برجسته و تأثیرگذار است اما مخاطب اصلی این اثر تنها کسانی نیستند که با فلسفه سر و کار دارند، بلکه تمام افرادی که به نوعی به ادبیات علاقمند هستند می توانند از مطالعه این اثر لذت ببرند. نکته مهم دیگر این که نویسنده این کتاب یک روانشناس و روان درمانگر است و این رمان به نوعی رمانی روانشناختی است. این رمان دو شخصیت محوری دارد: اسپینوزا و آلفرت روزنبرک، نظریه پرداز یهودستیزی حزب نازی که در دادگاه نورنبرگ به اعدام محکوم شد و این رمان در واقع واکاوی شخصیت و رفتار این و شخصیت است. حسین کاظمی یزدی بر این نظر است که بنابراین حالا که یک آمریکایی میخواهد درباره ی یک افسر نازی بنویسد، این طور به نظر می آید  که قصد دفاع از یهودیان را دارد؛ اما در واقع اینطور نیست. یالوم نگاهی واقع گرایانه به مسئله ی یهودیان دارد. او از یک سو ظلمی که در جنگ به آنها رفته است را بازگو می کند و از سوی دیگر به واسطه اسپینوزا نگاهی انتقادی به جامعه و شریعت یهود دارد. شخصیتی به نام فرانکو در این کتاب وجود دارد که اسپینوزا مسائل مطرح شده در  کتاب اخلاق را با او در قالب دیالوگ مطرح می کند. همچنین نظرات سیاسی اسپینوزا را یالوم بنا به قول خودش از رساله الهی سیاسی اقتباس کرده است. یالوم در این کتاب به خوبی توانسته چکیده ی جالبی از اندیشه اسپینوزا را ارائه دهد.