یکی بود و یکی نبود (سخن)

کتاب، چاپ دیگری است از مجموعه داستان‌های (یکی بود و یکی نبود) در دیباچه این اثر، جمال‌زاده نخست به عقب‌ماندگی ادبی ایران اشاره می‌کند، آن گاه نکاتی را در باب (رمان) و فواید تعلیمی و تبلیغی آن مطرح می‌سازد .(فارسی شکر است)، (درد دل ملا قربانعلی)، (بیله دیگ بیله چغندر)، و (ویلان‌الدوله) داستان‌های این مجموعه هستند .برای نمونه، داستان، (رجل سیاسی) تصویری است از شکست آرمان‌های مشروطیت و جایگزینی فرصت‌طلبان به جای انقلابیون راستین .در پایان داستان‌ها (فرهنگ کلمات عوام) و نوشته‌ای دیگر از زنده‌یاد جمال‌زاده در باب (یکی بود و یکی نبود) همچنین وضعیت داستان‌نویسی ایران به چاپ رسیده و افزون بر آن، این دو مقاله نیز فراهم گردیده است (جمال‌زاده و یکی بود و یکی نبود/ ترجمه حسن طاهباز) و (زندگی‌نامه محمدعلی جمال‌زاده/ ایرج افشار) .