رویدادها و داوری (خاطرات مسعود حجازی 1339 1329)

نوشته‌ی مسعود حجازی است. کتاب حاضر که جلد نخست از مجموعه‌ی «رویدادها و داوری» است، در هشت فصل به خاطرات دکتر حجازی و تحولات سیاسی ـ اجتماعی در فاصله‌ی سال‌های 1329 تا 1339 می‌پردازد. عنوان فصل‌های کتاب از این قرار است: آغاز مبارزات سياسی در دوران دانشجویی، توسعه‌ی فعاليت دانشجويان در ارتباط با جبهه‌ی ملی، تشكيل حزب زحمتكشان ملت ايران تا مهر 1331، ادامه‌ی فعاليت حزب زحمتكشان ملت ايران نيروی سوم، اختلاف در حزب زحمتكشان ـ نيروی سوم، بعد از كودتای 28 مرداد 1332، ادامه‌ی فعاليت‌های سياسی مستقل از حزب نيروی سوم و فعاليت در نهضت مقاومت ملی.

دکتر مسعود حجازی سال 1308 شمسی در تهران متولد شد. او در سال‌های دهه‌ی 20 شمسی که در مقاطع دبستان و دبیرستان تحصیل می‌کرد، شیفته‌ی دیدگاه‌ها و مواضع سیاسی ـ اجتماعی دکتر محمد مصدق شد. اندیشه‌های ملی‌گرایانه‌ی دایی‌اش، سرتیپ محمود افشارطوس، نیز در شکل‌گیری و قوام شخصیت سیاسی‌اش تأثیر‌گذار بود. حجازی نخستین فعالیت سیاسی را در سال 1327، در دوران دانشجویی در دانشکده‌ی حقوق دانشگاه تهران، و فعالیت حزبی را در حزب زحمتکشان آغاز کرد. او همراه خلیل ملکی و دکتر محمدعلی خنجی در تأسیس حزب نیروی سوم مشارکت داشت. از آغاز تأسیس جبهه‌ی ملی در سال 1328 همراه آن بود. پس از کودتای 28 مرداد همراه با دکتر خنجی حزب سوسیالیست را تأسیس کرد. در سال 1339، پس از دریافت دکترای حقوق از فرانسه و بازگشت به ایران، با صدور اعلامیه‌ای که امضای دکتر خنجی پای آن حک شده بود، حزب سوسیالیست را با هدف تأسیس تشکیلات گسترده و فراگیر برای جبهه‌ی ملی ایران منحل کرد. در سال 1341 در نخستین کنگره‌ی جبهه‌ی ملی، عضو شورای مرکزی آن شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی عضو هیئت اجرائیه، رئیس هیئت اجرائیه و عضو هیئت رهبری جبهه‌ی ملی شد. پس از سپری شدن حوادث ماه‌های ابتدایی سال 60 مدتی در زندان محبوس بود.