سفرنامه ی ناصر خسرو

سفرنامه یک گزارش سرراست با زبانی ساده و بی‌تکلّف از مشاهدات و شنیده‌های نویسنده‌ای‌ست با چشم و گوش باز که از میان یک ردیف طولانی از واقعیت‌هایی که بر سر راهش بوده است عبور می‌کند. هیچ نشانه‌ای از تزئین کلام و هیچ تلاشی به منظور تحمیل هیچ چیز اضافی و غیر ضروری و نامربوطی در سرتاسر متن نمی‌بینید. به هر آن‌چه لازم بوده است بسنده کرده، از ابراز معلومات خودداری کرده و نترسیده است که مبادا داد سخن را نداده باشد و چیزی ناگفته بماند. مثل این است که هیچ تصوّر و تصمیمی برای آن‌چه می‌خواهد بنویسد نداشته است و به همه چی خود به خود و بدون آن که هیچ الگویی در برابر خود داشته باشد رسیده است. و درست به همین دلیل، رسیده است به یک دستاورد و الگویی که مال خودش است و هیچ نمونه‌ی مشابه‌ دیگری ندارد.  سفرنامه یک گزارش زنده‌ی دست اوّل است و به همین دلیل یک متن منحصر به فرد است که مثل ستاره‌ای در میان متون قرن چهارم و پنجم و ششم هجری و همه‌ی دوران‌ها می‌درخشد.