عاشقانه های ایرانی 2 شاهدخت بلخ

«شاهدخت بلخ» شامل حکایت رابعه دختر کعب از الهی نامه عطار نیشابوری است که توسط محمدرضا مرزوقی بازنویسی شده است. رابعه دختر کعب قزداری یا رابعه بلخی، شاعر نیمه نخست سده چهارم هجری است. رابعه هم دوره سامانیان و رودکی بوده و به روایت عطار نیشابوری، رودکی را دیده و با او دیدار داشته است. پدر رابعه فرمانروای بلخ، سیستان، قندهار و بست بوده است که عشق دخترش به بکتاش، غلام دربار برادرش در جهان ادب فارسی مشهور است.

لقب رابعه، مادر شعر فارسی است و با این که کمتر از 60 بیت از او باقی مانده است، تاثیر انکارناپذیری بر ادبیان فارسی زبان داشته است. کتاب «شاهدخت بلخ» از داستان رابعه که در کتاب الهی نامه اثر عطار نیشابوری آمده، گرفته شده است. مرزوقی این کتاب را با راویان مختلف نوشته است. یعنی داستان این کتاب از زوایای مختلف روایت شده و راویانی با نام های دایه، گلپر، بکتاش، حارث و رابعه دارد.

در قسمتی از این کتاب که روایت شخصیت دایه است، می خوانیم:

صبح زود از خواب بیدار شدیم و دشمن را بر دروازه ی شهر دیدیم. آن قدر ناگهانی بود که همه غافلگیر شدند، حتی سلطان حارث و لشکر زبده اش. بخت یار بود با بلخ که لشکر امیر رشید همان شب از راه رسید. فردای آن روز جنگ آغاز شد. سلطان، خود فرماندهی سپاه بلخ را بر عهده گرفت. دیگر درباریان نیز در التزام او شمشیر می زدند. سوی دیگ میدان را لشکر سامانی جانب داری می کرد.

ما زنان حرم جنگ را از کنگره های شهر نظاره می کردیم. در کنار بانویم ایستاده بودم. در سینه مان طبل و تبیره می کوبیدند. بکتاش هم کنار دیگر مردان سلطان شمشیر می زد و شجاعانه می جنگید. پشت به پشت سلطان داده رخصت نمی داد احدی به او نزدیک شود یا تیر و زوبینی به سمت او بیاید. کسی از تیررسش در امان نبود...