آقای بو گندو

درباره کتاب:

فکر کنید پس از یک روز کار سخت ( با توجه به اوضاع اقتصادی این روزها)، وقتی به خانه برمی گردید دیگر نای بیدار ماندن ندارید، اما وقتی فرزند کوچک شما التماس می کند آخر شب چند صفحه بیشتر از آقای بوگندو را برایش بخوانید، هر طور که هست خود را بیدار نگه می دارید، حتی شاید خستگی طول روز را فراموش کنید.

در زمانه ای که بچه ها وقتشان را پای بازی های کامپیوتری تلف می کنند و کتاب خواندن به ندرت اولویت آن ها محسوب می شود، باید قدر آقای بوگندو رابه عنوان اتفاقی فرخنده دانست!

این رمان عنوان جالب توجهی دارد و به شکل جذابی نیز آغاز می شود. «آقای بوگندو بو می داد. از هر جهت که تصور کنید بوی گندی می داد، او درواقع بوگندوترین بوگندویی بود که تابه حال دیده اید.»

همین چند جمله با دادن هویتی منحصر به فرد به آقای بوگندو، مخاطب را با به این شخصیت خاص علاقه مند می کند، چنان که طالب می شود بداند ماجرا چیست درگیر داستان می کند.

علاوه بر آقای بوگندو این کتاب یک شخصیت جالب دیگر هم دارد، دختربچه ای به نام کلوی که فرزند خانواده ای ثروتمند است، اما با اعضای خانواده خود میانه چندانی ندارد. همراهی آقای بوگندوی دوست داشتنی با دختربچه ای که می تواند علاقه و هم ذات پنداری مخاطبان کم سن و سال کتاب را برانگیزد، فرصتی را مهیا می کند تا این بار پسر هشت ساله ام همه سرگرمی های مزخرف دنیای امروز را کنار بگذارد و قدم به دنیای این کتاب بگذارد.

شاید تصور کنید این رمان باید داستانی پر افت وخیز داشته باشد، اما این گونه نیست و اتفاقاً بخش عمده جذابیت کتاب حاضر حول رابطه ای این دو شخصیت شکل گرفته است. زبان کتاب همان گونه که از اثری با مخاطبان کودک و نوجوان انتظار می رود زبانی ساده است و روان و برخوردار از طنزی شیرین است که در کلیت کتاب جاری شده و فضاها و موقعیت های داستانی، روابط آدم ها و .... را در برگرفته است. این حسن طنز الزاماً قرار نیست خواننده را پشت سر هم به خنده بیندازد، بلکه در مجموع احساس خوبی را در خواننده به وجود می آورد، با لبخندی مطبوع که گهگاه با خنده ای بر لب بچه ها می شکفد.

این حکایت تجربه ای شخصی ست، خواننده ای که من هستم و شنونده ای که پسر هشت ساله ام مانی ست.  این ماجرا چند شب مدام تکرار می شود تا آقای بو گندو به آخر برسد. روی تخت دراز می کشد، دست هایش را زیر سرش می گذارد، چشم هایش را می بندد با لبخندی روی لب که تصویری فراموش نشدنی و کمیاب را در برابر من می گذارد و همان طور که تصاویر داستان را در ذهن خود زنده می کند آرام آرام به خواب می رود. کمی بعد بااینکه می دانم خوابیده اما همچنان به خواندن ادامه می دهم، از ترس اینکه مبادا بیدارش کنم ادامه داستان را با صدایی که به تدریج آرام تر می شود می خوانم، این بار برای خودم تا زمانی که چشمانم گرم می شود.

با کلوی و آقای بوگندو راه می افتم توی کوچه و خیابان های شهر، فضا داستان کم وبیش فانتزی است و مناسب حال کودکی، اما نویسنده درعین حال شوخی هایی هم با سیاستمداران انگلیسی کرده است که مادر کلوی نمونه یکی از آن هاست، آدم های که حرفشان با عملشان یکی نیست. آدم هایی فرصت طلب که از همه چیز می خواهند به نفع خودشان استفاده کنند. مثل جایی از کتاب که مادر کلوی می فهمد دخترش آقای بوگندو را پنهانی به خانه آورده، با وجود اینکه بسیار مخالف است، جلوی خبرنگاران جوری وانمود می کند که انگار خودش به دخترش پیشنهاد داده که به آقای بوگندو به عنوان یکی از افراد نیازمند جامعه کمک کند!

تفاوت دنیای کودکان با بزرگ ترها و عدم درک آن ها از یکدیگر به عنوان یکی از آسیب های جدی در چنین رابطه هایی در این داستان به شکلی جدی مورد توجه بوده؛ این همان مشکلی ست که باعث می شود دریافت های غلطی نسبت به هم داشته باشند. چنانچه کلوی فکر می کند مادرش او را دوست ندارد و به همین خاطر به آقای بوگندو پیشنهاد می دهد که باهم خانه را ترک کنند.

آقای بوگندو رمانی ست که در لایه های زیرین داستانش، حرف های جالبی برای گفتن دارد، نکته های آموزشی و تربیتی گوناگونی دارد که می توان به آن ها پرداخت، به خصوص توسط آن ها که در زمینهٔ مسائل  مختلف حوزه کودک، به خصوص  روان شناسی آن ها کارکرده اند.

این را هم اشاره کنیم که کتاب آقای بوگندو جزو برگزیدگان جایزه «رولد دال» بوده که به آثار خنده دار حوزه کودک و نوجوان اهدا می شود. متن کتاب با تصاویری زیبا و جذاب برای کودکان همراه شده که در زمینه برقراری ارتباط مخاطبان با کتاب تأثیری بسیار دارد، این تصویرسازی ها توسط کسی انجام شده که در سال ۲۰۰۲ جایزه هانس کریستین اندر سن را به خود اختصاص داده است.

* معرفی کتاب از الف کتاب