مزیت (درباره سلامت سازمانی)

شاید برای شما هم پیش آمده که تیم‌ یا سازمان‌تان درست کار نکند، بهره‌وری لازم را نداشته باشد، مُدام با مشکلات متعدد در حوزه‌های مختلف مواجه باشد، کار تیمی بی‌معنا باشد، جلسات نتیجه‌ای به همراه نداشته باشد، و در یک کلام همیشه یک جایی باشد که بلنگد! این‌ها همه علائمی است که نشان می‌دهد تیم و سازمان شما بیمار است، و بیمار نیاز به مداوا و مراقبت دارد. چیزی که شما به آن نیاز دارید، نه استعداد است و نه سرمایه. «سلامت سازمانی» است.

سلامت سازمانی بستر لازم را برای پیاده‌سازی مطلوب راهبرد، امورمالی، بازاریابی، فناوری و هر اتفاق درون‌سازمانی دیگری فراهم می‌کند و به همین دلیل، یگانه عامل تعیین‌کننده‌ی موفقیت سازمان حساب می‌شود: بزرگ‌تر از استعداد، بزرگ‌تر از دانش، بزرگ‌تر از نوآوری. پاتریک لنچیونی شما را در این مسیر کمک می‌کند. مانند پزشکی که در کنار بیمار است تا سلامت خود را بازیابد و نسبت به آن اطمینان پیدا کند. به مشاوره‌ و راهنمایی او اعتماد کنید.

رویکرد کتاب مزیت

کتاب حاضر ضمن بررسی مفهوم سلامت سازمانی و مزایای گوناگون آن، به ارائه‌ی دستورعملی جامع و گام‌به‌گام برای سالم‌سازی سازمان‌ها می‌پردازد که آن را «مدل چهار قاعده‌ای» می‌نامد. آنچه این کتاب را از آثار مشابه متمایز می‌کند این است که مؤلف آن، افزون بر داشتن سابقه‌ی طولانی کار در سطح مدیریت شرکت‌های مختلف، صاحب یکی از موفق‌ترین مؤسسات مشاوره در ایالات متحده‌ی آمریکا هم هست.

پیوستگی و ارتباط قواعد چهارگانه‌ی طرح‌شده موجب می‌شود نتوان هر قاعده را بدون اتکا به قواعد دیگر درک و آن‌ها را به‌طور ناقص پیاده کرد. به‌طور خلاصه می‌توان وضوح و انسجامی را که لنچیونی در سلامت سازمانی جست‌وجو می‌کند به بهترین شکل در نوشتار خودش مشاهده کرد؛ نوشتاری سالم که از سردرگمی خواننده مانند سردرگمی کارمندان سازمانی ناسالم، جلوگیری می‌کند.

در ستایش کتاب مزیت

به‌استناد شواهدی که از زبان مدیران سازمان‌های مختلف در آغاز کتاب نقل شده است و نیز نمونه‌های واقعی و ملموس ذکرشده در بدنه‌ی اصلی، این کتاب و به‌طور کلی ایده‌ی سلامت سازمانی لنچیونی را باید صددرصد تأثیرگذار و انقلابی دانست. آنچه بر باورپذیری این نقل‌قول‌ها و نمونه‌ها می‌افزاید این است که نویسنده گاهی به اشتباهات خودش در رعایت نکردن قواعد سلامت سازمانی و درس‌هایی که از این اشتباهات گرفته است اشاره می‌کند.

کلینتون اندرسونِ درباره‌ی مزایای کتاب مزیت این‌طور می‌گوید: «اولین باری که به تیمم گفتم می‌خواهیم روی سلامت سازمانی کار کنیم، همه مخالف بودند و فکر کردند کاری از سر احساسات خواهد بود. خیلی زود فهمیدند این‌طور نبوده است. در نتیجه‌ی به‌کار‌گیری برنامه‌ی لنچیونی، اکنون درست می‌دانیم چه‌کسی هستیم، چه می‌کنیم، چرا چنین می‌کنیم و چه‌کسی می‌تواند در شرکت‌مان موفق باشد. هم فرهنگ و هم سود خالص سازمان‌مان دگرگون شده‌اند.»

فهرست مطالب کتاب مزیت

دلایل اهمیت سلامت سازمانی

مدل چهار قاعده‌ای

قاعده‌ی اول: تشکیل تیم رهبری منسجم

قاعده‌ی دوم: ایجاد وضوح

قاعده‌ی سوم: اطلاع‌رسانیِ بیش از حد وضوح

قاعده‌ی چهارم: تقویت وضوح

اهمیت بالای جلسات عالی

بهره بردن از مزیت

فهرست بررسی سلامت سازمانی

چه کسانی باید کتاب مزیت را بخوانند؟

اگرچه مخاطب این کتاب مدیران و افراد اهل فن هستند، پاتریک لنچیونی تلاش کرده است با بیانی ساده و پرهیز از پرداختن به اصطلاحات پیچیده، اثری قابل‌درک و در عین حال فوق‌العاده کاربردی را پدید آورد.

نویسنده کار خود را با بیان نکات و تعاریف ساده و بنیادین در هر بخش آغاز می‌کند و با ذکر نمونه‌های واقعی از تجربیات کاری خود و سایر مشاوران مؤسسه‌اش، کاربرد ابزارهای مختلف برای تبیین هرچه بهتر موضوع و همچنین آوردن فهرست بررسی جامع در پایان هر فصل، می‌کوشد مهم‌ترین نکات را به‌شکلی بیان کند که در خاطر خواننده نقش ببندند.

از این رو، این کتاب برای تمام مدیران، مشاوران، متخصصان و کارکنانی که به نوعی در سلامت سازمان و تیم نقش دارند، مفید و کاربردی است.

درباره‌ی نویسنده‌ی کتاب مزیت

پاتریک لنچیونی بنیان‌گذار و رئیس مؤسسه‌ی تیبل گروپ است که از سال ۱۹۹۷ تا کنون خودش را وقف کمک به رهبران برای ارتقای سلامت سازمان‌شان کرده است. ایده‌های او را رهبران سراسر دنیا پذیرفته و از سوی سازمان‌های گوناگونی، از جمله شرکت‌های بزرگ چندملیتی، بنگاه‌های کارآفرینی، تیم‌های ورزشی حرفه‌ای، ارتش، سازمان‌های ناسودبر، مدارس، دانشگاه‌ها و کلیساها، به کار برده شده‌اند.  لنچیونی در حوزه‌ی کسب‌و‌کار نُه کتاب تألیف کرده است و آثار او در نشریه‌های وال‌استریت، مجله‌ی کسب‌وکار هاروارد، فورچن، بلومبرگ بیزنس‌ویک و یو‌اس‌ای تودی به چاپ رسیده‌اند.

ذکر این نکته خالی از لطف نیست که لنچیونی بسیاری از مفاهیمی را که در کتاب مزیت به آن‌ها پرداخته، پیش‌تر به‌صورت مجزا در هشت کتاب قبلی‌اش معرفی یا بررسی کرده است؛ کتاب‌هایی که به‌شکل داستانی درباره‌ی کسب‌وکارها نوشته و در آن‌ها از شخصیت‌ها و موقعیت‌های داستانی خیالی استفاده کرده تا به نظریه‌هایش جان ببخشد (به‌ویژه کتاب‌های «چهار وسواس مدیران اجرایی خارق‌العاده»، «پاشنه‎های آشیل کار تیمی»، «سیلوها، سیاست‌ها و جنگ‌های جناحی» و «مرگ در اثر جلسه»).

بریده‌های از کتاب مزیت

– «صددرصد معتقدم که تفاوت بنیادین بین شرکت‌های موفق و شرکت‌های معمولی یا ناموفق کمترین ارتباط را با دانش یا میزان هوشمندی این شرکت‌ها دارد (البته اگر از آغاز ربطی به این مسائل داشته باشد)، تمام تفاوت‌ها را میزان سلامتی این شرکت‌ها رقم می‌زند.»

– «بیشتر سازمان‌ها فقط از کسری از دانش، تجربه و سرمایه‌ی فکری که در اختیار دارند بهره می‌برند. ولی سازمان‌های سالم کم‌وبیش از همه‌ی آن‌ها بهره‌برداری می‌کنند.»

– «مهم‌ترین بخش آسیب‌پذیری تمایل افراد به رها کردن غرور و ترس‌شان و فدا کردن خودخواهی‌هایشان در جهت خیر و صلاح گروهی تیم است.»

– «یگانه راه اعتمادسازی واقعی در تیم‌ها این است که اعضای تیم شخصیت‌شان را به‌وضوح و با ذکر همه‌ی کاستی‌ها نشان دهند.»

– «وقتی اعتماد باشد، تعارض چیزی غیر از جست‌وجوی حقیقت و تلاش برای یافتن بهترین پاسخ ممکن نخواهد بود.»

– «وقتی اعضای تیم رهبری خودشان از تحـــمل رنـــج دوری می‌کنند این رنج را در مقیاسی بسیار گسترده‌تر به گروه‌های بزرگ‌تر کارکنان کل سازمان انتقال می‌دهند.»

– «دو نفر که به هم اعتماد دارند و دل‌سوز هم‌اند و کار مهمی انجام می‌دهند، وقتی برداشت متفاوتی از مسائل دارند، باید وادار شوند (گاهی به‌شکلی پرشور) با یکدیگر مخالفت کنند.»

– «وقتی تیم‌های رهبری پیش از هرگونه اقدامی منتظر اتفاق‌نظر همه‌ی اعضا می‌مانند، همواره خیلی دیر تصمیم می‌گیرند و تصمیمات‌شان تا حدودی برای همه ناخوشایند است. چنین وضعیتی منجر به داشتن عملکرد معمولی و درماندگی می‌شود.»

چرا باید این کتاب را بخوانید؟

برخلاف کتاب‌های دیگر، این کتاب به سبک قصه‌گویی نیست بلکه راهنمایی جامع و کاربردی است. نویسنده تلاش کرده است با اشاره به نمونه‌های واقعی و داستان‌های حقیقی، این کتاب را تا جای ممکن به کتابی جذاب و خوش‌خوان برای خواندن تبدیل کند.

امیدواریم از خواندن «مزیت» لذت ببرید و مهم‌تر از آن، بتوانید با خواندن آن تیم و سازمان‌تان را دگرگون کنید: خواه این سازمان شرکتی بزرگ، واحدی از یک شرکت، بنگاه کارآفرینی، مدرسه یا سازمانی مذهبی باشد. هدف این است که روزی در آینده، همه‌ی افراد اصول ساده‌ی موجود در این کتاب را به کار ببرند و فروشندگان، کارکنان، مدیران‌عامل و تمامی افراد دیگری که در سازمان‌ها کار می‌کنند به اشخاصی سازنده‌تر، موفق‌تر و در نتیجه راضی‌تر بدل شوند.