روی جاده نمناک (درباره صادق هدایت)

مصور

با نوشته هاییاز : رضا براهنی، محمدعلی‌ جمال‌زاده، صادق‌ چوبک، حسن‌ میرعابدینی، بزرگ‌ علوی، محمود عنایت، تقی‌ مدرسی، محمد محمدعلی‌ و ...

هدایت شاخص‌ترین چهره ادبیات معاصر ایران است و اکنون با گذشت یک سده از تولد این نویسنده، بحث و جستجو درباره‌ی آثار او همچنان رونق دارد. تا آنجا که دیگر یافتن بحث و حرف تازه‌ای درباره‌ی او و آثارش نیاز به تحقیق دقیق و موشکافانه‌ای دارد. مجموعه‌ی روی جاده‌ی نمناک حاوی مقالات و خاطرات و اظهارنظر بسیاری از کسانی که یا با هدایت آشنا بوده‌اند یا سال‌های بسیاری را بر سر جست و جو در آثار او صرف کرده‌اند. به این دلیل کتاب طراوت و تازگی خاصی دارد. روی جاده‌ی نمناک سعی دارد که گوشه و کنار زندگی هدایت و چند و چونی آثار او را بکاود.

نویسندگانی مانند بزرگ علوی، صادق چوبک، پرویز ناتل خانلری، تورج فرازمند و... از نزدیک‌ترین دوستان هدایت بودند و حرف‌هایی را مطرح می‌کنند که می‌تواند روشنگر سرشت، خوی و خصلت و زیست هدایت باشد. از طرفی منتقدین مانند رضا براهنی و حسن میرعابدینی با دقت در آثار هدایت، زوایای گوناگون این آثار روشن می‌کنند و پرتو تازه‌ای بر آنها می‌تابانند.

از كسانی كه بر بالین افتخار ادبیات ایران صادق هدایت در آپارتمانش در پاریس محله شامپی یونه خانه شماره37 حاضر بودند نقل است كه: وقتی همراه با پلیس وارد آپارتمان شدیم پیكر لاغر و ضعیف هدایت به گونه ای قرار داشت كه انگار یكی دیگر از شوخی های همیشگی اش را می كرد.در كنار تختش مبلغ 4510 فرانك جهت مراسم كفن و دفن قرار داشت.و همچنین نقل است كه تكه های كاغذ پاره ای كه نوشته كامل از بین رفته بود و تنها چیزی كه خوانده می شد این بود...

...مدت ها پس از خودکشی صادق هدایت همین چندی پیش در اخبار او خواندم, که در ایام نزدیک به آن فرجام تلخ, چندتایی آثار منتشر نشده ی خود را که نزد این و آن بوده ازشان می گیرد و با آنچه از این دست آثار پیش خودش بوده, یکجا, در یک لحظه بحرانی, و خشماگین, می سوزاند, و از آن جمله کتابی یا کتابچه ای بوده است یا نمی دانم چه, نامش "روی جاده ی نمناک" که شاید بعضی از دوستان دمخور و نزدیک هدایت, این کتاب را نزد او دیده باشند یا نام و نشانش را شنیده.

اما جز آنچه گذشت دیگر خط و خبری از چند و چون این اثر منتشر نشده و سوخته ی او, ظاهرا در دست نیست, یا ما انبوه و عامه مردم بی خبریم... باری, از حرف های او گذشته, اصلا نفس خبر, و اسم و سرنوشت این اثر معدوم از آن عزیز برای من خاطره انگیز و دردآلود بود, و پرسش ها و حسرت ها و تاثرها با خود داشت که یحتمل از خوانده های کار او پیشم کمتر نبود. گرامی خوبی که ننگ وجود تهران را بر صفحه ی این ملک, هزاره ای و قرنی چند یک بار, پیدا شدن چنین نازنین فرزندی در دامنش مگر بشوید و کفاره دهد. اکنون این زمزمه ای است با او و برای او و کتیبه ی شکسته بسته ای بر آستانه ی یاد ارجمند او.

فهرست 

دمیان و بوف کور/فرشته احمد لو
هندوستان در آیینه بوف کور/سید حسن اختر حسین
طرح کلی شناخت هدایت/محمد رحیم اخوت
کالبد شکافی سه قطره خون/محمود عنایت
ورقی چند از نقش حال/محمود کتیرایی
هدایت و واژه های هنر داستان نویسی/محمد محمد علی
من مدیون صادق هدایت هستم/بزرگ علوی
و ...