تریستان و ایزوت (شومیز)

اثر ژوزف بدیه‌ را دکتر پرویز ناتل خانلری به فارسی ترجمه کرده است. شنیدن داستان‌های عاشقانه تجربه‌ی دل‌نشینی است و به فرموده‌ی حافظ «از هر زبان می‌شنوم نامکرر است.» داستان‌های عاشقانه ـ وامق و عذرا، لیلی و مجنون، شیرین و فرهاد، یوسف و زلیخا، بیژن و منیژه و … ـ در ادب فارسی فراوان‌اند. اهل فکر و کتاب لذت مطالعه‌ی آن‌ها را بارها چشیده‌اند.

اگر گشتی در جهان بزنیم، داستان‌های عاشقانه‌ در گوشه و کنار جهان نیز خواندنی هستند. یکی از آن‌ها بی‌شک حماسه‌ی عاشقانه‌ی تریستان و ایزوت نام دارد. به گفته‌ی برخی شرق‌شناسان بین حماسه‌ی تریستان و ایزوت و افسانه‌ی ویس و رامین شباهت‎‌هایی وجود دارد. بزرگ‌ترین تفاوت دو زوج دلداده در آن است که عشق ویس و رامین به ثمر می‌نشیند؛ اما دلدادگی تریستان و ایزوت از روی اجبار است. اکسیر عشق تریستان و ایزوت را اسیر کرده، قوه‌ی تشخیص نیک و بد را از آن‌ها گرفته و به وادی دیگری رهنمون‌شان می‌کند.

این کتاب که به کوشش ژوزف بدیه، ادیب، نویسنده و عضو فرهنگستان ادبیات فرانسه گردآوری شده، داستان ادبار عشق نامشروع دو دلداده، «تریستان» شوالیه‌ی کورنیش و «ایزوت» شهبانوی ایرلندی، را به تصویر می‌کشد. تریستان پس از شکست دادن «مورهولت» شوالیه‌ی ایرلندی، به ایرلند می‌رود تا ایزوت را برای ازدواج با عموی خویش، پادشاه مارک، بازگرداند. در بازگشت، نوشیدن اکسیر عشق باعث می‌شود آن‌ها دلباخته‌ی یکدیگر شوند. به باور اهل نظر، تأثیر این اثر که توسط «گوتفرید» شاعر قرون وسطای آلمان نگاشته شده، بر تفکر، هنر و ادبیات اروپا و آمریکا انکار‌ناپذیر است.