ماهیت و کارکرد های تفکر نقادانه و خلاقانه
این کتاب نشان میدهد که تفکر نقادانه و خلاقانه نیازمند یکدیگر هستند. همچنین، ذهنهای بزرگ در نتیجه به کارگیری همزمان تفکر نقادانه و خلاقانه پدیده آمده اند.
ظاهر قضیه این است که تفکر نقادانه خودآگاه و قابل آموزش است و تفکر خلاقانه ناخودآگاه و غیر قابل آموزش. این دیدگاه از نظرگاه نویسندگان این کتاب، کاملا غلط نیست اما بهره بسیار اندکی از حقیقت دارد. حقیقت نهفته در دیدگاه یادشده این است که هیچ شیوه شناخته شده و مشخصی برای ایجاد خلاقیت نبوغ آمیز در افراد وجود ندارد. با این حال، راههایی برای آموزش همزمان تفکر و خلاقانه وجود دارد.
عناوین بخشهای این کتاب هم عبارت اند از: «اندیشیدن؛ خلاقانه و سنجشگرانه» و «تفکر سنجشگرانه/ خلاقانه و شالودههای معناداری».
فصلهای بخش اول به این ترتیب اند: جدایی ناپذیر بودن اندیشه خلاقانه و سنجشگرانه، لزوم تفکر خلاقانه برای سنجشگرانه اندیشی، اندیشیدنی که به منطق امور پی میبرد، استدلال به عنوان یک فعل خلاقانه، نبوغ خلاقانه استثناست؟، «خلاقیت، نبوغ، و مفهومهای مرتبط با آنها»، «نبوغ تنگ نظرانه»، «میان کنش استعدادهای مادرزادی، محیط، و خودانگیزش»، «ذهنهای پرسشگر نیوتن، داروین و آینشتاین»، «خلاقیت؛ امری که نباید آن را رازآلود کرد»، «عنصرهای اندیشه»، «سنجههای فکری» و «کاربرد سنجشگرانه اندیشی در هنرها».
فصلهای بخش دوم هم به این ترتیب اند: «پی بردن به منطق چیزها»، «یادگیری مفهومها و زبان»، «سنجشگری اندیشیدن انسانی»، «یادگیری رشتههای دانشگاهی»، «پرسیدن»، «خواندن، نوشتن، سخن گفتن، و گوش دادن».