معنای زندگی

معنای زندگی راه‌حلی برای یک مسئله نیست، بلکه زیستن به شیوه‌ای معین است. این پرسش ماوراءالطبیعی نیست، بلکه اخلاقی است. چیزی جدا از زندگی نیست، بلکه چیزی است که زیستن را به امری ارزش‌مند بدل می‌کند ــ می‌توان گفت حد معینی از کیفیت، عمق، فراوانی و فشردگیِ زندگی‌ است. به این تعبیر،‌ معنای زندگی خودِ زندگی است که به شیوه‌ای معین به آن نگریسته می‌شود. سوداگرانِ معنای زندگی عموماً در مقابل چنین ادعایی احساس دل‌سردی می‌کنند، زیرا به اندازه‌ی کافی رازآمیز و شاهانه به نظر نمی‌رسد. ( از متن کتاب )

تری ايگلتون، يكی از خلاق‌ترين نظريه‌پردازارن و برجسته‌ترين متفكران زنده‌ی روزگار ما، كتاب معنای زندگی را براساس پرسشی نوشته‌است كه برخی آن را عجيب و جالب می‌بينند و  برخی بی‌مورد. او در اين كتاب به بررسی اين مسئله می‌پردازد كه چگونه نويسندگان بسياری در طول قرن‌ها، از ماركس گرفته تا شوپنهاور و شكسپير و سارتر يا بكت در پی پاسخ به مسئله‌ی معنا بوده اند. با اين‌حال و به باور او، صرفاً در دوران مدرن است كه اين مسئله به مسئله‌ا‌ی بغرنج بدل می‌شود. اما بسياری از ما، به‌جای سرشاخ شدن با آن، با نوعی احساس بی‌معنا بودن در زندگی خود كنار می‌آييم كه از چيزهايی مثل فوتبال و كابالا و انواع عرفان‌بازی‌هایِ «عصر جديد» گرفته تا پناه‌بردن به بنيادگرايی، پرشده است. از سوی ديگر، ايگلتون خاطر نشان می‌كند كه بسياری از افراد تحصيل‌كرده فكر می‌كنند كه زندگی حادثه‌ای تكاملی است كه هيچ معنای فی‌نفسه‌ای ندارد. با اين حال به باور او، اگر زندگی ما معنايی داشته باشد، اين معنا چيزی است كه می‌توانيم آن را در زندگی خود سرمايه‌گذاری كنيم و چيزی نيست كه به صورت حاضر و آماده در اختيارمان قرار گيرد. بنابراين، ايگلتون استدلال می‌كند كه معنای زندگی نه راه‌حلی برای يك مسئله، بلكه زيستن به يك شكل مشخص است. و اين مسئله نه متافيزيكی بلكه اخلاقی است. پس چيزی جدا از زندگی نيست، بلكه چيزی است كه آن را سزاوار زيستن می‌سازد. ( نشر بان )

«بان» نشری تازه در نمايشگاه كتاب؛

از اينجا تا ابديت

«معنای زندگی» عنوان كتابی است از تری ايگلتون كه با ترجمه‌ی عباس مخبر منتشر شده است. اين كتاب در سال ٨٨ توسط نشر آگه منتشر شده بود. ايگلتون در اين كتاب به مسئله معنا در جهان معاصر پرداخته و نقبی به آرای انديشمندان و نويسنده‌های مختلف زده و همچنين به برخی آثار ادبی و مسئله معنا در آنها توجه كرده است. او در بخش «كسوف معنا» درباره‌ی آثار بكت نوشته است: «می‌توان آثار ساموئل بكت را سرگردان در ميان آثار مدرنيست و پسامدرنيست به‌شمار آورد. بكت در برداشت‌اش از فرار‌‌بودن فوق‌العاده معنا يك مدرنيست كلاسيك است (زمانی گفته است كه واژه مورد پسند او «شايد» است). نوشته‌های او سراسر با حسی از موقت‌بودن در هم تنيده است، و به‌گونه‌ای طنزآميز بر اين واقعيت آگاه است كه می‌توانسته هرگز وجود نداشته باشد... معنا زبانه می‌كشد و رنگ می‌بازد، و تقريبا به محض آن‌كه سر برمی‌آورد، خود را می‌زدايد و پاك می‌كند.»

نسيم‌آصف

روزنامه شرق، شماره ۲۸۵۸ - ۱۳۹۶ دوشنبه ۱۸ ارديبهشت

۱۰۰۱ کتاب: «معنای زندگی» نوشته تری ایگلتون

کتاب‌هایی هســتند که مثل آینه، تو را روبه‌روی خودت قرار می‌دهند و به پرســش وامی‌دارندت: گویی «پرســش مدام»اند و به‌قول حافظ، «عیش مدام» برای «لذت آگاهی»؛ «معنای زندگی» (ترجمه‌ی عباس مخبر، نشر بان) از جمله این کتاب‌هاست. خوانش این کتاب امکان دیگری است برای بازپرسیدن سوال‌های به‌جا، درست، منطقی و البته ایجاد افق‌های دید بیشتری برای غورکردن در زندگی روزمره‌مان و دیدن دیگربار آن از زوایایی دیگر. «معنای زندگی» برخلاف آن‌چه عنوان کتاب نشان می‌دهد در جست‌وجوی پاسخی برای معنای زندگی نیست، بلکه در جست‌وجوی پرسش‌هایی است از منظر نویسنده‌ها و فیلسوفان بزرگ که هر کدام افق‌های دید دیگری را به‌روی ما باز می‌کنند برای زایش و بارورساختن معنای زندگی یا به‌بیانی دیگر، به‌چالش‌کشیدن معنای زندگی. چنان‌چه می‌دانیم یکی از ویژگی‌های مدرنتیه این است که به‌ندرت نقطه پایانی بر پرسش مهمی می‌گذارد. مدرنیته عصری است که در آن متوجه می‌شویم که قادر نیستیم حتی در مورد حیاتی‌ترین و بنیادی‌ترین قضایا به توافق برسیم، و به‌قول تری ایلگتون در جهانی که در آن در چنبره خطراتی عظیم زندگی می‌کنیم، شکست در دست‌یافتن معناهای مشترک به یک اندازه هشداردهنده و نیروبخش است: «می‌اندیشم، پس هستم.» 

روزنامه آرمان، شماره ۳۴۲۴- پنج‌شنبه ۳۰ شهریور ۱۳۹۶