میدان توپخانه دارالخلافه ناصری

درباره کتاب:

«توپ» از مصنوعاتِ رنسانسِ اروپا و جلوه گاهِ خواستِ این دوران برای چیرگی بر عالم و آدم بود؛ سلاحی مرگبار که صحنۀ نبرد انسان ها را متحول کرد، افتخار پیروزی های بزرگ را در انحصار گرفت، و جانشینِ قهرمانانِ اسطوره ای جنگ شد. این ابزارِ جنگیِ نوظهور که تراژدیِ جنگِ چالدران را در تاریخ ایرانیان رقم زده بود، به اقتضای زمانه، به ساز و کار نظامی آنان وارد شد و به مثابه نمادِ بی بدیلِ قدرت و پیروزی و یگانه ضامنِ امنیت در عرصۀ زندگی ایشان ظهور یافت. توپِ وارداتی همچنانکه همراه و همنشین زندگی ایرانیان می شد، هویتی تازه نزد ایشان می یافت و از عنصری بیگانه و دهشت زا به آشنایی تسلابخش بدل می شد؛ چنانکه بانگش یادآورِ آهنگِ زندگی و نویدبخشِ شادی و برکت، محضرش مأمنِ حاجتمندان و درماندگان، و قرارگاهش قلب تپندۀ شهر، «میدان توپخانه»، بود. «میدان توپخانۀ دارالخلافۀ ناصری»، مهم ترین و زنده ترین عرصۀ عمومیِ پایتختِ قاجار، جلوه گاه حضور دیگر گونۀ توپ در عرصۀ شهر ایرانی است؛ آنچه از تغییر و تبدیلِ این ره آوردِ دیگری، در بسترِ فرهنگِ ایرانی و در ذهنیت و تلقی ایرانیان حاصل شده بود.