با مادرم همراه (زندگینامه خودنوشت)

کتاب همراه با مادرم، زندگی‌نامه‌ی خود نوشت سیمین بهبهانی است با یاد نگاره‌هایی از زندگی مادر او. گردش ذهن در این اثر، همزمان، به گذشته و حال و آینده معطوف می‌شود. ازاین‌رو، شنیده‌های پیش از تولد نویسنده (1306) و رویدادهای پس از درگذشت مادرش (1354) در این حسب‌حال، بسته به مناسبت، روایت‌شده است. دکتر سید حسین مجتهدی، روانکاو، مدرس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره این کتاب می‌گوید:« این کتاب زندگینامه یکی از شاعران تاریخ ادبیات ایران است که رشد و تحول چنین شخصیتی را از کودکی تا درگذشت مادرش عرضه می‌کند، گوشه‌هایی از تاریخ فرهنگی‌– اجتماعی معاصر ایران را از جهت روانکاوانه بازمی‌نماید و متنی در‌خور تحلیل و تفسیر را می‌آفریند. همان‌گونه که فرد در فرآیند روانکاوی شدن، در بستری قرار می‌گیرد، که گذشته تا حال را به‌گونه‌ای نمادین (یعنی کلامی) بازسازی می‌کند و تجربه‌های روانی گذشته زمانی که در حال حضور دارند و گذشته روانی محسوب نمی‌شوند را بازآفرینی می‌کند تا بتواند به تحلیل، حل‌وفصل و بازسازی آن‌ها دست یابد، به بینشی به لایه‌های نهان ضمیر ناآگاه برسد، گذشته را تاریخی سازد و برخی ریشه‌های مسائل کنونی‌اش را در آن گذشته به‌ویژه کودکی بجوید و بیابد، این متن نیز فرا‌تر از یک گزارش زمانی، با تداعی‌های روایتگرش پیش می‌رود و درزمانی سیال، خاطره‌ها، تصور‌ها، خیال‌ها و اندیشه‌های روایتگر را در کلام بازتاب می‌بخشد و هیجان‌ها، احساس‌ها و عاطفه‌های همسو باتجربه روانی فرد خویش را آشکار می‌کند و کلامش پژواک آن‌ها می‌شود. در این نوشتار به برخی از محور‌های روانکاوانه متن پرداخته می‌شود، تا از افق و چشم‌اندازی دیگر این متن باز‌خوانی شود و از جنبه‌هایی که شاید بیشتر ریشه در ناآگاه دارند، پرده‌گشایی شود، هرچند که شاید نتواند همه لایه‌ها را تا ژرفا بپیماید، چراکه همیشه ردپایی از ناگفته‌هایی هست که به ساحت کلام درنیامده‌اند.