بئاتریس و ویرژیل

درباره کتاب:

«یان مارتل» در 25 ژوئن 1963 در ایالت سالامانکای اسپانیا به دنیا آمد. پدر و مادرش، «امیل مارتل» و «نیکول پرون»، از ساکنان فرانسوی زبان ایالت کبک کانادا بودند، اما به خاطر شغل پدرش -که دیپلمات دولت کانادا بود- سال های نخست زندگی او در بخش های مختلف غرب کانادا، ایالات متحده امریکا، امریکای مرکزی و اروپا سپری شد. یان مارتل در سال 1981، پس از پایان تحصیلات متوسطه اش در دبیرستانی در پورت هوپِ اونتاریوی کانادا، در دانشگاه ترنت در همان ایالت به تحصیلِ فلسفه پرداخت. پس از فراغت از تحصیل، او دست به تجربه های عجیب وغریبی زد و چندین سال را در سفرهایی به خارج از کشور سپری کرد تا در بیست وهفت سالگی تصمیم گرفت زندگی اش را وقف نوشتن کند.

مارتل اولین کتاب خود را به نام «حقایق درباره ی خانواده ی روکوماتسیو در هلسینکی و چند داستان دیگر» در سال 1993 منتشر کرد. این کتاب مجموعه ای است شامل چهار داستان و تا سال 2004 که مارتل به خاطر رمان دومش، «زندگی پی»، شهرت جهانی پیدا کرد، در خارج از کانادا مهجور بود. درونمایه ی داستان های این مجموعه آمیزه ای از مرگ، حافظه و ماهیت داستان گویی است.

خود ـ اولین رمان مارتل ـ داستانی زندگی نامه ای است درباره ی هویت، جنسیت و تحول در دنیایی که با قراردادهای مختلف اجتماعی و فرهنگی اداره می شود. این رمان در سال 1996 منتشر شد و روایت زندگی مرد نویسنده ی مسافری است که یک روز صبح وقتی از خواب بیدار می شود، می بیند به زنی تبدیل شده است.

سومین کتاب مارتل، «زندگی پی»، او را به نویسنده ای با شهرت جهانی تبدیل کرد. این رمان اولین بار در سال 2001 منتشر شد و در سال 2002 جایزه ی بوکر را دریافت کرد. «زندگی پی» علاوه بر این که جوایز فراوانی برای مارتل به ارمغان آورد، با استقبال فراوان خوانندگان نیز مواجه شد و شصت ویک هفته در فهرست پرفروش های نیویورک تایمز قرار داشت. «زندگی پی» روایت زندگی مردی هندی به نام «پی پاتل» است. که ساکن کانادا است و دارد داستان زندگی اش را برای نویسنده ای به نام یان مارتل تعریف می کند. پی در شانزده سالگی همراه خانواده اش در کشتی ای بوده که غرق می شود، همه ی اعضای خانواده ی او از بین می روند و تنها او زنده می ماند. «زندگی پی» درباره ی ماجراهای بعد از غرق شدن کشتی است. پی همراه یک گورخر مجروح، یک کفتار، یک اورانگوتان و یک ببر بنگال، به نام ریچارد پارکر، در قایق نجاتی گیر می افتد. مارتل در این داستانِ بسیار دور از ذهن به خواننده اش کمک می کند تا توانایی فوق العاده ی ذهن بشری را در مواجهه با بعیدترین رویدادها، وضعیت و موقعیت ها درک کند. «انگ لی» در سال 2012 فیلمی بر اساس این رمان ساخت و به خاطر آن جایزه‎ ی اسکار بهترین کارگردانی را در همان سال دریافت کرد. «زندگی پی» را در ایران در سال 1383 خانم «گیتا گرکانی» ترجمه و نشر علم منتشر کرده است.

مارتل با تمرکز بر حافظه، دهشت و عواقب ناشی از خطاها و شرارت های انسانی کارش را ادامه داد و در سال 2004 مجموعه داستان جدیدی به نام بچه ها را آخر از همه می خوریم منتشر کرد.

سومین رمان مارتل، «بئاتریس و ویرژیل»، در سال 2010 منتشر شد. شخصیت های محوری این رمان -که نام رمان هم از آن ها گرفته شده ـ خر و میمونی تاکسیدرمی شده هستند. مارتل در این رمان به استفاده از حیوانات برای کشف وضعیت ها و موقعیت های انسانی ادامه می دهد. «بئاتریس و ویرژیل» تأملی است در باب حقیقت و تخیل و به جنگ جهانی دوم و جنایت ها و رویدادهای دهشتناک آن می پردازد. این رمان از شیوه ی فراداستان بهره می گیرد و مرزهای متون تخیلی و غیرتخیلی، و داستان های خیالی و زندگی نامه ای را درهم می آمیزد.

«صدویک نامه به آقای نخست وزیر: نامه هایی به استیون هارپر» آخرین کتاب یان مارتل است که در سال 2012 منتشر شد. این کتاب نتیجه ی پروژه ای است که مارتل در سال 2007 شروع کرد با نام «استیون هارپر چه می خواند؟». در این پروژه، او هر دو هفته یک بار نامه هایی یک طرفه به استیون هارپر، نخست وزیر کانادا، می نوشت، نامه هایی که هر کدام برای آقای نخست وزیر حاوی پیشنهاد خواندن یک کتاب بودند.

مارتل درباره ی نوشتن می گوید: «من می نویسم تا موضوعاتی را که برایم اهمیت دارند درک کنم، نیروی خلاقه ام را به نمایش بگذارم و زمان را به شکلی معنادار سپری کنم.»